چند سال است که راجع به خلق و خوی ایرانی کنجکاوی هایی به خرج داده می شود و می خواهند بدانند که ایران که در گذشته های دور کشور بزرگی بوده ، چرا اکنون در ردیف سرزمین های « دنیای سومی » و « عقب مانده » قرار گرفته است دو ایراد عمده بر او وارد کرده اند : یکی آنکه چرا در برابر هجوم های خارجی نایستاده ، آنها را به کشور خود راه داده و از آنها فرمان برده ؟ و دیگر آنکه چرا خود با خود صاف و راست حرکت نکرده ؟ هر و ایراد درست است ، ولی حرف بر سر چرایش است . آیا ایرانی قصور و تقصیر کرده و یا نمی توانسته است جز این باشد و عواملی نیرومند تر از او ، او را در این راه انداخته اند؟