عرفانِ عاشقانه در معنای عام بر مفهوم عشق و در معنای خاصِ ادراکی-ارتباطی بر تعامل «من-تویی» استوار است. به اقتضای این نوع تعامل برساختِ هویت-وضعیت سوژه ها به عبارتی دیگر جایگیری آنها در تعامل کارگزاران درون متنیِ عرفان عاشقانه متمایز از سایر ژانرهای ادبی کلاسیک سامان یافته؛ همین امر سبب شکل-گیری وجهی متمایز از ابهام ادراکی- زیبایی شناختی شده است. غزلیات شمس یکی از متن هایی است که تعامل سوژه های درون متنی و به تبع آن ابهام معرفتی-هنری حاکم بر متن بر مبنای تعامل من-تویی شکل گرفته است. نادیده گرفتن یا کم توجهی به دلایل و ساختار تعامل مذکور به تفسیری صرفاً ذوقی از آن متن منجرخواهد شد. بر همین اساس در این نوشتار برساخت تعامل «من-تویی» کارگزاران درون متنی یعنی راوی-عاشق با معشوق و بالعکس در غزلیات شمس به قصد خوانشی متناسب با معرفت شناسی حاکم بر متن دلالت یابی و تبیین شده است. برای دلالت یابی این تعامل به برخی از مفاهیم و اصطلاحات متفکرانی همچون مارتین بوبر، لویناس، باختین، سارتر،گابریل مارسل، لاندوفسکی و دیگران استناد شده است. نتیجه نشان می دهد که منطق «من-تویی» در غزلیات شمس را می توان ذیل چهار عنوان الف) اظهار خاموشی و عدم کدگزاری دقیق، ب) بی توجهی به سلسله مراتب و گذر از تقابل ها، ج) ناتمامیت و پیش بینی ناپذیری، د) تعویقِ «خود» صورت بندی کرد که هر یک به مثابۀ کنشی نمادین جهت گذار از نظم نشانگانی رایج و تجربۀ عالم وحدت مفروض است.
