نیروی انتظامی از کارگزاران رسمی نظم اجتماعی به شمار می رود، شناسایی زمینه ها و دلالت های معنایی نظم از منظر کارکنان ناجا در فهم و تحلیل نظم اجتماعی در جامعه که عمدتاً از جانب دستگاه های متولی برقراری نظم و مأمورین ناجا اعمال می شود، بسیار راه گشا می باشد و به سیاست گذاری اجتماعی و ارائه ی توصیه های سیاستی برای اجتماعی کردن نیروی انتظامی مدد می رساند. پژوهش حاضر در نظر دارد تا به میانجی تجربه زیسته نمونه ای از کارکنان ناجا، به واکاوی و شناسایی معانی، زمینه ها، و راهبردهای برساخت نظم اجتماعی در جامعه بپردازد. پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و روش نظریه ی زمینه ای میان نمونه ای از کارکنان ناجا در شاهین-دژ به انجام رسید. برای انتخاب نمونه ها از روش نمونه گیری هدفمند و حداکثر تنوع و برای گردآوری داده ها از مصاحبه ی نیمه ساخت یافته استفاده شد. در نمونه ی پژوهش، 32 نفر از افسران ناجا مشارکت داشتند. برای کارکنان ناجا، نظم اجتماعی، چارچوب مدار و قانون مدار است و در تقابل با ناامنی تعریف می شود و متضمن مشارکت اجتماعی و نهادی است. از منظر کارکنان ناجا، نظم اجتماعی به میانجی فرهنگ سازی، پیشگیری، دربرگیرنده شدن قواعد، تعمیق شهروندی، التزام عملی و وجدان کاریِ کارگزاران نظم اجتماعی و اقدامات و رویکردهای بسترمند و اقتضایی برساخته می شود. کارکنان ناجا، پی ریزی و قوام بخشی نظم اجتماعی را منوط به بکارگیری راهبردهایی چون اعتمادسازی اجتماعی/نهادی، عدالت رویه ای، انعطاف پذیری در روش، ارتقاءسازمانی/کارآمدی سازمانی و نقدپذیری می دانند. بازسازی معنایی درک و تفسیر کارکنان ناجا از جهان اجتماعی و اعیان اجتماعی و فرهنگی بر «سازش ناپذیری با مخلان نظم عمومی و افراد فرصت طلب»، «پذیرش اعتراض و مطالبه محوری»، و «ضرورت مدیریت فضای مجازی»، «بازگشت به هویت اسلامی» و «مدارا ناپذیری عقیدتی و رفتاری» دلالت دارد. مقوله ی هسته نیز بر «پرابلماتیزه شدن نظم اجتماعی؛ نظم اجتماعی در میانه ی نظم انتظامی و نظم انسجامی» دلالت دارد. که ناظر بر اختلاطی شدن نظم اجتماعی و جود همزمان وجوه آمرانه، اجباری و قاعده مند و اجتماعی (برگرفته از جامعه و مشارکت اجتماعی) نظم اجتماعی دلالت دارد.
