مقاله حاضر به روش کیفی و با هدف بررسی چگونگی تفسیر مردم منطقه مرزی مریوان درخصوص تغییرات در حوزه نظام خانواده به تأثر از پدیده تجارت مرزی صورت گرفته است. یافته های تحقیق به کمک تکنیک مصاحبه عمیق، مشاهده مشارکتی و اسناد و مدارک گردآوری گشته اند و برای تحلیل داد ه ها نیز روش نظریه زمینه ای استفاده شده است. با کمک روش نمونه گیری نظری و هدفمند با 28 نفر از مطلعین کلیدی مصاحبه شده تا اشباع نظری حاصل گردد. داده های گردآوری شده در قالب 38 مفهوم اساسی، 5 مقوله عمده و نهایتاً یک مقوله هسته کُدگذاری و تحلیل شده اند. 5 مقوله عُمده عبارت اند از: رشد مخرب و ناموزون اقتصاد منطقه، گسست پیوندهای خانواد گی، استحاله ارزش های وفاداری، زوال آمریت نهادین و نمادین والدین و لغزش بنیا ن های خانواده. مقوله هسته نیز که دیگر مقولات کُلی را شامل می شود مقوله «جهان زیست شکننده » نهاد خانواده است. توأمان سعی شده است تا از وضعیت برساخت شده نهاد خانواده، تبیینی انتقادی نیز ارائه گردد.
