عالمان و ماموستایان دینی از جمله مراجع اقتدار محسوب می‌شوند که بدلیل بهره‌مندی از سرمایه فرهنگی و منزلت اجتماعی در جهت‌‌دهی به نظام معنایی و کرداری بخش‌هایی از جامعه کردستان اثرگذار بوده‌اند. تا به امروز در باب این قشر اجتماعی اثرگذار بویژه فهم نظام ارزشی و نوع فرهنگ آنها و دلالت‌ها و پیامدهای آن برای تغییرات فرهنگی و اقتصادی - اجتماعی در کردستان پژوهشی به انجام نرسیده است و پژوهش حاضر از این حیث بدیع می-باشد. سازه‌های مفهومی و نظری این مطالعه برگرفته از دستگاه مفهومی اینگلهارت و ولزل می‌باشد و روش مردم-نگاری راهنمای پژوهش بوده است. در این پژوهش برای گردآوره‌ی داده‌ها با 25 نفر از ماموستایان ساکن در شهرهای سنندج، کامیاران و سروآباد مصاحبه بعمل آمد. بر مبنای یافته‌ها، زیست جهان ماموستایان به تأسی از مختصات نهادی و ساختی منطقه، با اضطرار و زوال سرمایه نهادی و اقتصادی همراه گشته است؛ از این‌رو، نظام ارزشی ماموستایان معطوف به ارزش‌های بقا شده است و حفظ سنت‌ها و شناسه‌های هویت بخش محلی و مذهبی به دغدغه‌ی اصلی آنها بدل گشته است و با دیده‌ی تردید به تغییرات اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی می‌نگرند و در برابر نوسازی بویژه در ساحت فرهنگی و اجتماعی مقاومت می‌ورزند
