تحقیق حاضر به منظور تعیین پارامترهای تخمیری 5 گونه مرتعی کما ساورزی، استراگالوس آنگوستی فلوروس، استراگالوس کورویروستریس، چمن پیاز دار و گل راعی در سه مرحله فنولوژی رویشی، گلدهی و بذردهی در منطقه سارال کردستان با استفاده روش تولید گاز انجام شد. برای این منظور از سه رأس گوسفند فیستولا گذاری شده استفاده شد. پروتئین خام، چربی خام و خاکستر خام نمونه های مرتعی بر طبق (AOAC, 1990)، NDF و ADF بر طبق روش ون سوست (1991) انجام گرفت. میزان تولید گاز نمونه ها در ساعات 2، 4، 8، 12، 24، 36، 48، 72 و 96 اندازه گیری شد. داده های به دست آمده به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با استفاده از نرم افزار SAS رویه GLM مورد آنالیز قرار گرفتند مقایسات میانگین با آزمون T تست صورت گرفت. نتایج حاصل نشان داد که ترکیب مواد مغذی، در بین گونه های مورد مطالعه و در مراحل فنولوژی تفاوت معنی داری وجود داشت. نتایج حاصل از روش تولید گاز نشان داد که تفاوت معنی داری در گونه های مرتعی و در مراحل مختلف فنولوژیک برای میزان گاز تجمعی در طی ساعات مختلف انکوباسیون و پارامترهای تولید گاز مشاهده گردید. میزان تولید گاز، انرژی متابولیسمی و قابلیت هضم ماده آلی در گونه مرتعی استراگالوس آنگوستی فلوروس نسبت به سایر گونه های مرنعی بیشتر بود. ناپدید شدن ماده مغذی و بازدهی تخمیر در بین گونه ها و در مراحل مختلف فنولوژی تفاوت معنی داری را نشان داد گونه کما ساورزی بیشترین میزان ناپدید شدن ماده مغذی را طی 24 ساعت انکوباسیون نشان داد و گونه چمن پیاز دار بهترین بازده تخمیر را در بین گونه ها به خود اختصاص داد.