مهارت های ارتباطی شامل همهٔ مهارتها و توانمندیهایی هستند که به ما کمک میکنند افکار، احساسات و اطلاعات خود را به دیگران منتقل کرده و متقابلاً افکار، احساسات و اطلاعات طرف مقابل را بهتر درک و دریافت کنیم. مهارت ارتباطی همهٔ راه های ارتباطی را شامل میشود: از ارتباط کلامی تا ارتباط غیرکلامی، از دیدار حضوری تا گفتگوی آنلاین، از نامه نگاری تا ارسال ایمیل. با این تعریف، مهارت های ارتباطی هم در زندگی شخصی و هم در مسیر شغلی و زندگی حرفهای به کار میآیند و به ما کمک میکنند تعاملی مفیدتر، سازندهتر و شفافتر با دیگران داشته باشیم. نتیجهٔ تقویت مهارت ارتباطی را میتوان در بهبود کیفیت دوستیها، تقویت رابطه عاطفی، اعتمادسازی، تعامل بهتر در محیط کار، استهلاک و اصطکاک کمتر در کار تیمی، حل آسانتر مسائل به کمک دیگران، تصمیم گیری گروهی، مدیریت اثربخش جلسات، دستاوردهای بهتر در مذاکره و دهها حوزهٔ دیگر تجربه کرد. وقتی از کلمههای موثر و اثربخش برای توصیف یک رفتار یا فعالیت استفاده میکنیم، منظورمان این است که آن رفتار یا فعالیت ما را به هدفمان نزدیکتر میکند (تعریف اثربخشی). منظور از ارتباط موثر هم همین است. ارتباط موثر یعنی ارتباطی که ما را به هدفمان برساند. فرض کنید میخواهید به شریک عاطفیتان بگویید دوستش دارید و شادیاش برایتان مهم است. احتمالاً «غافلگیر کردن او با یک مهمانی بزرگ تولد» ایدهٔ جذابی است. اما آیا اثربخش هم هست؟ یا اثربخشترین ایده است؟ بسته به سلیقه و ترجیحات طرف مقابل، ممکن است بتوانید این پیامهای «دوستت دارم» و «تو برای من مهمی» را به روشی اثربخشتر به او منتقل کنید. با این تعریف میتوان گفت تقریباً تمام آنچه ما در آموزش مهارتهای ارتباطی مطرح میکنیم، با هدف افزایش اثربخشی ارتباط است.