این پژوهش به بررسی درک و عملکرد آموزش شهروندی از دیدگاه دبیران شهر پاوه پرداخت. این تحقیق شباهتها و تفاوتها را در باورها و درک معلمان از شهروندی، آموزش شهروندی، آمادگی حرفهای آنها برای کارشان به عنوان معلم و راهبردهای تدریس آنها بررسی کرد. پنج سؤال پژوهشی این تحقیق را که مبتنی بر مدلهای شهروندی بود، هدایت میکرد. روش تحقیق توصیفی- پیمایشی بود و جامعۀ آماری کلیۀ دبیران حوزه علوم اجتماعی شهر پاوه بودند که با روش تصادفی طبقهای نمونه آماری انتخاب شد. ابزارگردآوری دادههای یک پرسشنامه چند بخشی به نام «دیدگاه بر آموزش شهروندی» اقتباس شده از ( هوسانزمان، 2006) بود که با شرایط فرهنگی اجتماعی ایران سازگار گردید. یافتههای تحقیق حاضر درباره نگرش معلمان دبیرستانی شهر پاوه نسبت به آموزش شهروندی بر اهمیت و ضرورت توسعه و ارتقاء سطح آگاهی و مهارتهای معلمان در این حوزه تاکید میکند. نتایج حاکی از آن بود که، در مجموع، نگرش معلمان نسبت به مؤلفههایی مانند «چگونگی آموزش شهروندی» و «مهارتهای آموزش شهروندی»، بالاتر از سطح متوسط قرار دارد، و آنان اهمیت و ارزش فراگیری و تدریس مفاهیم شهروندی را میدانند. با این حال، برخی مؤلفههای دیگر همچون «منابع اصیل برای آموزش شهروندی» و «روشهای ارزشیابی آموزش شهروندی» نگرشهای در سطح پایینتر یا کمتر از متوسط را نشان دادند. همچنین، نتایج نشان داد که درک معلمان در خصوص مفاهیم آموزش شهروندی در حد متوسط است که این موضوع نیازمند برنامههای آموزش حرفهای، آموزشهای بومیسازی شده و فرهنگسازی است تا نگرشها و سطح مهارتهای آنان در حوزه آموزش شهروندی به سطح مطلوب ارتقاء یابد. نتایج نشان داد که نگرش غالب دبیران درباره مؤلفههای آموزش شهروندی، بین جنسیت زن و مرد تفاوت عمدهای نداشت. یافتهها حاکی از آن داشت که سطح تحصیلات دبیران با نگرش و درک آنها نسبت به مؤلفههای آموزش شهروندی همبستگی داشت. دبیران دارای مدرک دکتری و ارشد به طور میانگین نمرات بالاتری در موارد مهمی مانند «ارزش یادگیری شهروندی»، «محتوای کلیدی آموزش شهروندی» و «روشهای ارزشیابی» کسب کرده بودند. این وضعیت نشان میدهد که افزایش سطح تحصیلات میتواند موجب حساسیت بیشتر و درک عمیقتر نسبت به مؤلفههای آموزش شهروندی شود. این مطالعه بر ضرورت توجه بیشتر به آموزشهای تخصصی و مهارتهای لازم برای معلمان و نیز توجه به عوامل فرهنگی و بومی در فرآیند آموزش شهروندی تأکید میکند. طراحی و اجرای برنامههای آموزشی کاربردی، توسعه منابع بومی، افزایش فعالیتهای مشارکتی و ارزشیابیهای کیفی میتواند به ارتقاء نگرش و عملکرد معلمان در تدریس مفاهیم شهروندی کمک کند و در نهایت، نقش مهمی در تقویت فضای مشارکتی، مدنی و فرهنگساز در منطقه پاوه ایفا کند.
