پژوهش حاضر به منظور شناسایی مشکلات گذار از مدیریت آموزشی به رهبری مدرسه و بررسی چالشهل و فرصتها انجام گرفت. رویکرد و راهبرد پژوهشی با توجه به ماهیت، هدف مسئله پژوهشی و کمبود دانش تخصصی و کاربردی در موضوع موجود به ترتیب از نوع کیفی و نظریهی زمینهای نظاممند بود. پژوهشگر به منظور جمعآوری اطلاعات از مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده کرد سوالات پروتکل مصاحبه با توجه به همکاری صاحبنظران حوزه و در چندین مرحله طراحی گردید و به صورت آزمایشی اجرا شد در ادامه مصاحبههای اصلی پرداختند. مصاحبهها با مشارکتکنندگان تحقیق که از میان افراد میدان پژوهش شامل مدیران، کادر مدرسه و خبرگان حوزه مدیریت و رهبری آموزشی در آموزش و پرورش ناحیه ۱ شهر سنندج بود، به شیوه هدفمند انتخاب شد. دادههای به دست آمده از مصاحبهها به شیوه کدگذاری سه مرحلهای باز، محوری و گزینشی مورد تجزیه و تحلیل انجام گرفت. طی تجزیه و تحلیل دادهها 70 کد باز، 11 کد محوری و 5 کد گزینشی حاصل شد. مشارکتکنندگان پدیدهی (گذار واقعی به رهبریآموزشی چالشها و ظرفیتها) بهعنوان پدیده اصلی در نظر گرفته شد و مقولههای علی (انسداد سازمانی در مسیر رهبری، نارساییهای فردی در ایفای نقش رهبری، بیمیلی جمعی به تغییر) شرایط زمینهای (یچیدگیهای اجتماعی و فرهنگی مدرسه، ناپایداری اقتصادی و آموزشی)، راهبردها (توانمندسازی انسانی برای رهبری، بازمهندسی ساختار پشتیبانی از مدرسه، تقویت سرمایه اجتماعی مدرسه) و پیامدها (مدرسه به عنوان بستر تحول، بلوغ حرفهای کارکنان مدرسه، نقشآفرینی فعال ذینفعان) را بیان کردند. پژوهش دارای سه پیشنهاد پژوهشی و کاربردی بود. پیشنهادات کاربردی نشان داد که باید توجه به تربیت و توسعه حرفهای مستمر برای رهبران مدرسه در دستور کار نظام آموزشی قرارگیرد و همچنین اختیار به مدرسه بیشتر گردد و مدرسه محوری توسعه پیدا کند. پیشنهادات پژوهشی علاقهمندان به حوزه مدیریت و رهبری آموزشی به بررسی موضوع در جوامع محتلف و روشهای تحقیقی آمیخته توصیه میکند.
