نقی شعبانیان

درخت اقاقیا یک درخت خزان کننده است که با توجه به سازگاری به شرایط آب و هوایی گوناگون دارای حوزه گسترش وسیعی درجهان می باشد. همچنین به عنوان یک درخت زینتی مقاوم به خشکی و مناسب فضای سبز درون شهری یا برون شهری محسوب می شود. معمولا یکی از روش های تکثیر این گونه، تکثیر بوسیله بذر است. ولی ارقام زینتی را بیشتر از طریق پیوند زدن بر روی پایه اقاقیای معمولی از اردیبهشت تا شهریور ماه تکثیر می کنند. هدف از تحقیق حاضر بهینه کردن روش تکثیر اقاقیای چتری از طریق پیوند بود. در تیرماه 1392 در قالب آزمایش فاکتوریل بر مبنای طرح کاملا تصادفی با سه فاکتور نوع پیوند در دو سطح{تی (T) و تی معکوس (┴)}، قطر پایه در سه سطح (1- 5/0، 5/1- 1 و 5/2- 5/1 سانتی متر) و ارتفاع محل پیوند نیز در سه سطح (20، 40 و 60 سانتی متر)، اقاقیای چتری بر روی اقاقیای معمولی پیوند زده شد. در فروردین ماه سال 1393 عملیات سربرداری انجام گرفت. در شهریور ماه 1392 و همچنین در تابستان 1393 برخی صفات موفولوژیکی از قبیل میزان رویش قطری و ارتفاعی پیوند، درصد زنده مانی پیوند و همچنین برخی صفات فیزیولوژیکی نهالهای پیوندی از قبیل مقدار فسفر، نیتروژن، کلروفیل و اسید آمینه آزاد پرولین در برگ نهالها اندازه گیری شد. داده های جمع آوری شده پس از بررسی نرمال بودن آنها، به وسیله نرم افزار SPSS تجزیه واریانس شدند. به منظور مقایسه تیمارها با یکدیگر، پس از تایید همگنی واریانسها میانگین آنها به روش آزمون چند دامنه دانکن با همدیگر مقایسه شدند. برای رسم نمودارها از نرم افزار Exel استفاده گردید. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که نوع پیوند و پایه بر روی خصوصیات پیوندک شامل تعداد پیوندهای رشد کرده (درصد گیرایی پیوند)، ارتفاع نهالهای پیوندی و کارایی جذب برخی عناصر غذایی تاثیر گذار می باشد. از نظر زنده مانی تیمار پیوند تی با قطر پایه 5/1- 1 سانتی متر و ارتفاع محل پیوند 60 سانتی متر بهتر بوده است. از نظر رویش ارتفاعی تیمار پیوند تی معکوس با قطر پایه 5/2- 5/1 سانتی متر و ارتفاع محل پیوند 20 سانتی متر بهترین بوده است. پیوندهای تحت تاثیر تیمار پیوند تی با قطر پایه 5/2- 5/1 سانتی متر و ارتفاع محل پیوند 40 سانتی متر حاوی بیشترین مقدار کلروفیل بودند.