نقی شعبانیان

اهمیت منابع آبی و نحوه توزیع آن و تأثیر نور در میزان آب مصرفی گیاه اهمیت مطالعات در این زمینه را روشن می سازد. این مطالعه در جهت بررسی اثر میزان آبیاری و نور دریافتی به صورت تلفیقی بر روی برخی از خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی نهال های دو ساله تایله با هدف تعین بهترین تیمار آبیاری و نوری برای رشد و پرورش نهال های تایله در نهالستان بوده است. این گونه همواره در استان کردستان و سایر مناطق خشک و نیمه خشک کشور برای جنگلکاری مورد توجه می باشد. در این تحقیق اثر دو فاکتور آبیاری در 4 سطح( هر روز یکبار، دو روز یکبار، شش روز یکبار، هشت روز یکبار و ده روز یکبار آبیاری) و فاکتور نور در سه سطح (نور 100 درصد، نور 50 درصد یا نیم سایه و سایه کامل) بر روی نهال های گلدانی دو ساله مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل آماری داده ها پس از آزمون نرمال بودن آنها، در قالب یک آزمایش فاکتوریل بر مبنای طرح کاملا تصادفی صورت گرفت. میانگین های بدست آمده با توجه به همگنی و یا ناهمگنی واریانس ها، بوسیله آزمون های مقایسه میانگین ها با همدیگر مقایسه شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و Excel استفاده شد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد که اثر تیمارهای آبیاری و نوری اعمال شده و همچنین اثر متقابل آنها بر روی تمامی صفات مورفولوژیکی (ارتفاع و قطر یقه نهال) و فیزیولوژیکی (سطح برگ، سطح ویژه برگ، اسید آمینه آزاد پرولین، پتاسیم برگ، قندهای محلول، فسفر اندام هوایی، کلروفیل) مورد مطالعه معنی دار بوده است (P≤ 0.05). در تیمار نوری کمتر(سایه و نیم سایه) تأثیر خشکی بر روی نهال ها به طور معنی داری کمتر بوده است. در تیمارهای آبیاری بیشتر (هر روزه) نهال ها عمدتاً بویژه در شرایط سایه کامل دچار استرس غرقابی و همچنین کمبود مواد غذایی شدند. در حالی که در آبیاری کمتر (8 و 10 روز یک بار) نهالها علائم تنش خشکی را به طورقابل توجه ای نشان دادند. در تیمار سایه نیاز آبی نهال کاهش یافت، به طوری که آبیاری هشت و شش روز یکبار برای تیمار سایه کافی می باشد در حالی که این امر در تیمار نیم سایه بین دو تا شش روز بوده است. در تیمار نور کامل مقدار آبیاری از دو روز به بالا باعث تنش خشکی قابل توجه ای در نهال ها می شود. در کل تیمار نیم سایه با میزان آبیاری 2 تا 6 روز مناسب ترین تیمار بوده به طوری که نهال ها در این شرا