پدیده تغییر جنسیت یکی از پدیدههای نوظهوری است که در فقه شیعه و سنی مورد بررسی قرار نگرفته است. این پدیده محصول پیشرفتهای پزشکی و تغییرات اجتماعی است که منجر به دور شدن افراد از معنویت و گرایش به مادیگرایی و غریزه شده است. این پدیده غربی با کمک فناوریهای ارتباطی به سرعت در جوامع اسلامی گسترش یافته است. به همین دلیل، فقهای اسلامی و حقوقدانان ناچار شدهاند تا مشروعیت یا عدم مشروعیت این عمل را بررسی کنند. تغییر جنسیت به دو دسته تقسیم میشود: 1ـ تغییر جنسیت به دلایل پزشکی(ضرورت): این نوع تغییر جنسیت برای اصلاح نقصهای مادرزادی و ایجاد تعادل بین جنسیت بیولوژیکی و اندامهای جنسی انجام میشود و در مورد افراد مبتلا به اختلالات هورمونی جنسی کاربرد دارد. 2ـ تغییر جنسیت به دلایل غیر پزشکی(غیر ضروری): این نوع تغییر جنسیت صرفا به دلیل هوی و هوس و تمایل به تبدیل شدن به جنس مخالف بدون هیچ دلیل پزشکی مشخصی میباشد. فقهای معاصر تغییر جنسیت به دلایل پزشکی را مجاز میدانند، زیرا هدف از این عمل برطرف کردن مشکل و نقص است و نه تغییر خلقت خدا. اما در مورد تغییر جنسیت به دلایل غیر پزشکی، اختلاف نظر وجود دارد: اکثر فقهای معاصر این نوع تغییر جنسیت را حرام میدانند، زیرا فرد هیچ نقصی در دستگاه تناسلی خود ندارد و تنها به دلیل دلایل روانی میخواهد جنسیت خود را تغییر دهد. برخی فقها این نوع تغییر جنسیت را مجاز میدانند، زیرا اختلال هویت جنسی یک بیماری روانی است که باید درمان شود و جراحی تنها راه درمان آن است. قانون عراق در مورد تغییر جنسیت: قانون عراق نیز تغییر جنسیت را جرم و مخالف شرف میداند، اما استثنائی برای افرادی که به دلایل پزشکی نیاز به این عمل دارند، قائل است.
