مواد مخدر و اعتیاد به آن اثرات منفی بر فرد، خانواده و جامعه دارد. استفاده بیش از حد مواد مخدر ممکن است منجر به بیماری‌های روانی مزمن و اختلالات عقلی و همچنین عدم رعایت حقوق زوجین و فرزندان شود. در این پایان نامه، با هدف دست‌یابی به تأثیر اعتیاد به مواد مخدر بر فسخ ازدواج، به بررسی مسائل مربوط به مواد مخدر، ازدواج و جدایی بین همسران پرداخته شده و نتایج به دست آمده بر این دلالت دارند که در قانون عراقی به تأثیر مستقیم اعتیاد به مواد مخدر بر جدایی میان زوجین تصریح شده و به دلیل آسیب‌های ناشی از اعتیاد بر همسر دیگر و فرزندان است که زندگی را غیر ممکن می‌کند، به هر کدام از زوجین حق درخواست جدایی را مشروط بر تائید حالت اعتیاد توسط کمیسیون پزشکی داده است. اما در فقه اسلامی به تأثیر اعتیاد به مواد مخدر بر فسخ ازدواج اشاره‌ای نشده است، با این حال سعی شد که این تأثیر در سه موضوع بررسی شود؛ تأثیر اعتیاد به مواد مخدر بر کفائت، احتمال قرارگیری اعتیاد به مواد مخدر در عیوب مستلزم فسخ نکاح و تأثیر اعتیاد به مواد مخدر بر نفقه. بر اساس این بررسی نیز مشخص گردید که برای جواز فسخ ازدواج لازم است شروط خاصی محقق گردد، به اینگونه که اعتیاد به مواد مخدر به اختلال در عقل یا زوال عقل منجر گردد یا اینکه شوهر قادر به تأمین نفقه نباشد. بنابراین قانون عراقی و فقه اسلامی در جواز جدایی میان زوجین در صورت محقق شدن شروط خاص اتفاق نظر دارد. در حالیکه در زمینه نوع جدایی اختلاف نظر دارند، قانون عراقی جدایی را طلاق قضایی دانسته است اما در فقه اسلامی جدایی به روش فسخ ازدواج می‌باشد.
