1403/09/01
سید نوید نقشبندی

سید نوید نقشبندی

مرتبه علمی: استادیار
ارکید: https://orcid.org/0000-0001-9266-7539
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس: 564
دانشکده: دانشکده علوم انسانی و اجتماعی
نشانی: سنندج. دانشگاه کردستان. دانشکده علوم انسانی
تلفن: 09183719874

مشخصات پژوهش

عنوان
جایگاه زن در خانواده در احیاء علوم الدین امام محمد غزالی
نوع پژوهش
پایان نامه
کلیدواژه‌ها
زن، خانواده، مادر، همسر، امام محمد غزالی، احیاء علوم‌الدین.
سال 1403
پژوهشگران فاطمه احمدی(دانشجو)، سید نوید نقشبندی(استاد راهنما)

چکیده

جایگاه زن در خانواده، عنوانی عام و کلی است که در بطن و متن خود دوران کودکی، نوجوانی، و سایر مراحل عمر او را در بر می‌گیرد و در عین حال مقتضیات هر یک از این مراحل را نیز شامل می‌شود و به همین خاطر، نه تنها خود او بلکه همه افراد دیگری را نیز که به نحوی در این مراحل با او در برخورد و تماس قرار دارند، شامل می‌شود. با این حال، در بسیاری از جوامع، افراد و افکارشان نقش و حضور دارند که هر یک به فراخور بسترها، اهداف و مقاصدی که در نظر دارند در این باره اعلام نظر می‌کنند. امام محمد غزالی، به عنوان یکی از مسلط‌ترین چهره‌های فکر و فقه اسلامی که هنوز هم سلطه و سیطره فکری خود را در این حوزه حفظ کرده یکی از متفکرانی است در آثار مختلف درباره جایگاه زن، اعلام نظر نموده است. در پژوهش حاضرکه براساس کتاب «احیاء علوم‌الدین» او صورت گرفته جلوه‌ها و جوانب مختلفی از رویکردها وی درباره جایگاه معنوی زن، جایگاه زن در خانواده با توجه به نقش وی از جمله فرزندی و اهمیت تعلیم و تربیت آنها برای آینده، نقش مادری و توجه به مقام والا و ارزشمند مادر و اهمیت تأثیر وی در تربیت کودکان و فرزندان و در نقش همسری مورد بررسی قرار گرفته است. چشم‌انداز کلی دیدگاه وی در این کتاب که زن نه به عنوان فردی که مشمول و مخاطب فتاوای خشک و خشن فقهی است بلکه به عنوان سالکی در نظر گرفته شده است که برای دستیابی به مدارج بالای معنوی باید بایسته‌ها و شایسته‌های متعددی را اجرایی و عملی نماید. به همین خاطر است که همسر او نیز به عنوان یکی از هم‌سفران این مسیر باید درقبال زن به بسیاری از آداب آراسته و مزین گردد. و نیز سایر مسائل مرتبط با این مفهوم، در دو دسته کلی تحت عنوان احکام زنان در دوران کودکی، و احکام زنان بعد از ازدواج بررسی شده و براساس روش توصیفی و تحلیلی بیان گشته است که در احیاء علوم الدین زن در خانواده از جایگاهی انکارناپذیر برخوردار است و به همین خاطر، ناگزیر وظایف و تکالیف عامی برعهده وی نهاده شده است که مرد را هم شامل می شود و با آنکه از لحاظ صورت و نوع با تکالیف مرد متفاوتند، از لحاظ ماهوی هم‌راستا هستند و مرد موظف است برای تداوم زندگی خانوادگی و حضور زن در زندگی مشترک وظایف و تکالیف خاصی را برعهده بگیرد. البته زنان وظایف و تکالیف خاصی نیز دارند و موظفند برای تثبیت جایگاه و به ثمر رساندن نقش‌های منوط به خود آنها را ایفا نمایند. به همین خاطر، جایگاه زن در خانواده رابطه‌ای دو سویه است که هم عنوان فرد و هم به عنوان یکی از شرکای اصلی زندگی خانوادگی و زناشویی تعریف شده و از این حیث واجد بسیاری از احکام گشته است.