سید نوید نقشبندی

زن در آثار فقها به نحوی خاص مورد بحث و بررسی قرار گرفته است، به ویژه فقهای نامدار و صاحب سبکی که در مسند قضاوت نشسته و دست به تألیف زده‌اند. یکی از این فقها، امام ابوالحسن ماوردی است که ضمن برررسی فقه اسلامی به مباحث مربوط به زنان نیز پرداخته و مسائل آنان را نیز با همان نگاه موشکافانه بررسی نموده‌است. در این پژوهش که به صورت توصیفی – تحلیلی صورت پذیرفته آرای فقهی امام ابوالحسن ماوردی در مورد زنان و جایگاه آنها در خانواده بررسی شده‌است. پژوهش حاضر به بررسی و تحلیل آثار امام ماوردی به ویژه کتاب الحاوی در مورد احکام زنان و نقش آنها در خانواده و نیز آثار دیگر نویسندگانی که آرای امام ماوردی درخصوص زنان را بررسی کرده‌اند، پرداخته‌است و از بطن و متن آنها نتایجی حاصل گشته‌است. از نتایج حاصل از این پژوهش می‌توان گفت که زن در خانواده در آثار فقهی امام ابوالحسن ماوردی، از لحاظ انسانی و حقوق عمومی از جایگاه و پایگاهی همسان و همانند مرد برخوردار است و در تمام آن احکام فقهی، زن نیز همانند مرد حضور دارد. از این گذشته بارها، جنبه تکلیفی مرد در قبال حقوق زن سنگین‌تر است و ماوردی با رهیافت‌های مختلف خود نشان داده‌است که اگر در مسائلی همانند ولایت در ازدواج یا حضانت ظاهراً جنبه تبعیت زن از مرد ظهور و نمود بیشتر یافته است، در حقیقت به خاطر حمایت از حقوق زن و مسئولیت‌های تعهدآور او در آینده است تا مبادا حقی از وی ضایع گردد.