با توجه به اهمیت و جایگاه دانشگاه ها در رتبه بندی های جهانی از طرفی و ضرورت مرور و تحلیل مبانی نظری و تجربی در حوزه نظامهای ارزیابی کیفیت در نظامهای آموزش عالی از طرف دیگر در این مقاله تلاش گردید تا ساختارها و سازوکارهای ارزیابی کیفیت و زیرنظامهای آن در نظام های دانشگاهی برتر و همچنین سیستم های ارزیابی دانشگاهی موفق در رتبه بندی های جهان بررسی و پیشنهاداتی برای اصلاح الگوهای جاری ارزیابی به صاحبنظران و دانشگاهیان کشور ارائه گردد.