هدف: ﻫﺪف ﻋﻤﺪه تحقیقﺣﺎﺿﺮ بررسی تاثیر خانواده درمانی مبتنی بر طرح واره درمانی و گشتالت درمانی درکاهش وابستگی به مواد در میان معتادان شهر سنندج بود. روش: طرح این پژوهش از نوع آزمایشی به شیوه پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بوده است. جامعه تحقیق شامل، کلیه مراجعان(مرد) وابستگی به مواد(تریاک) خود ارجاعی به مراکز مشاوره ای و ترک اعتیاد سنندج واقع در استان کردستان در سال 93 بوده است. از این جامعه 36 مراجع به شیوه تصادفی ساده طی چند مرحله انتخاب شدند، با ابزار چک لیست شدت اعتیاد میزان متغیر وابسته به مواد در معتادان اندازهگیری شد(پیش آزمون). به شیوه جایگزینی تصادفی، افراد در سه گروه 12 نفری(گروه طرح واره درمانی، گشتالت درمانی و گواه )گماشته شدند. سپس مداخلات برای بهبود ولع به مصرف آزمودنیها اجراء شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بین درمان براساس طرح واره درمانی و گشتالت درمانی بر کاهش و بهبود ولع به مصرف مواد موثر است(0001/0p ). همچنین نتایج نشان داد که دو رویکرد طرح واره درمانی و گشتالت درمانی در اثر بخشی بر مولفه های ولع به مصرف مواد، اثر تقریبا یکسانی دارند و اثر آنها بعد از سه ماه ماندگار بوده است. نتیجه گیری: بر اساس یافته های تحقیق دو رویکرد طرح واره درمانی و گشتالت درمانی بر کاهش و بهبود ولع به مصرف مواد اثر یکسانی دارند. لذا توصیه می شود، مشاوران و درمانگران برنامه های برای بهبود ولع به مصرف مواد در این قبیل افراد تدارک دید.
