مهدی زمستانی

پژوهش حاضر با هدف تدوین مدل علّی اضطراب سلامتی نوجوانان با اختلال اضطراب فراگیر بر اساس انعطاف‌پذیری روانشناختی و درماندگی روانشناختی و در نظر گرفتن نقش میانجی نارسایی هیجانی و آمیختگی فکر-عمل، انجام شد. روش پژوهش توصیفی، همبستگی و از نوع معادلات ساختاری بود. جامعۀ آماری این پژوهش را نوجوانان مقطع متوسطه دورۀ دوم شهرستان بوکان در سال تحصیلی 1403-1402 تشکیل داد. نمونۀ پژوهش شامل433 نوجوان 15 تا 18 ساله (327 دختر، 106 پسر) با اختلال اضطراب فراگیر بود که به صورت نمونه‌گیری هدفمند و با در نظر گرفتن رضایت نوجوانان و پذیرش مربیان و کادر مدارس جهت شرکت در پژوهش، از میان جامعۀ آماری انتخاب شدند. جهت جمع‌آوری داده‌ها از، پرسشنامۀ کوتاه اختلال اضطراب فراگیر (GAD-7)، فرم کوتاه پرسشنامۀ اضطراب سلامتی (HAI-18)، پرسشنامۀ انعطاف‌پذیری روانشناختی (AAQ)، سیاهۀ درماندگی روانشناختی کسلر (K10)، مقیاس نارسایی هیجانی تورنتو (TAS-20) و مقیاس تجدید نظر شدۀ آمیختگی فکر-عمل (TAFS) استفاده شد. پس از جمع‌آوری پرسشنامه‌ها، با استفاده از مدل‌یابی معادلات ساختاری از طریق نرم‌افزار SPSS 24 و Lisrel 8.8، تجزیه و تحلیل بر روی داده‌هایِ خام انجام گرفت. شاخص‌های برازش مدل تأیید شد. براساس نتایجی که به دست آمد متغیرهای انعطاف‌پذیری روانشناختی، درماندگی روانشناختی، نارسایی هیجانی و آمیختگی فکر-عمل بر اضطراب سلامتی نوجوانان با اختلال اضطراب فراگیر اثر مستقیم دارد. اضطراب سلامتی نوجوانان با اختلال اضطراب فراگیر با میانجی‌گری نارسایی هیجانی و آمیختگی فکر-عمل با انعطاف‌پذیری روانشناختی و درماندگی روانشناختی رابطۀ معنی‌داری دارد (01/0>P). با توجه به اهمیت پیامدهای مختلف حاصلِ از اضطراب سلامتی در نوجوانان با اختلال اضطراب فراگیر، توجه به آموزشِ مهارتهایِ افزایشِ انعطاف‌پذیری روانشناختی و راهبردهایِ شناسایی و توصیف هیجانات و همزمان کمک به شناسایی و کاهش درماندگی روانشناختی و مشکلات شناختی نظیر آمیختگی فکر-عمل، در مراکز آموزشی برجسته می‌شود که به نوبۀ خود می‌تواند به موفقیت و داشتن سبک زندگیِ سالم‌تر در نوجوانان یاری رساند.