مهدی زمستانی

هدف: اینترنت کیفیت زندگی بسیاری از افراد را ارتقاء می‌دهد اما استفاده بیش از حد آن پیامدهای نامطلوبی برای سلامت روان و رشد آن‌ها دارد این استفاده در میان دانشجویان به شکل چشم-گیری در حال افزایش است و متأسفانه در مواردی آنقدر گسترش می‌یابد که جنبه‌های مختلف زندگی فرد را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه‌ی بین بدرفتاری‌های دوران کودکی و اعتیاد به اینترنت با تأکید بر نقش میانجی سبک‌های دلبستگی و راهبردهای مقابله‌ای انجام شد. روش و ابزار: پژوهش حاضر از نوع توصیفی – پیمایشی و جامعه آماری آن کلیه دانشجویان شهر مشهد در بازه زمانی بهمن 1399 الی اسفند 1400 بود. روش نمونه‌گیری به‌صورت تصادفی انجام شد و برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده گردید و بر اساس آن حجم نمونه 497 نفر دانشجو بدست آمد. در این پژوهش داده‌ها موردنیاز با استفاده از چهار پرسشنامه آزمون اعتیاد به اینترنت (IAT)، پرسشنامه آسیب‌های دوران کودکی-نسخه کوتاه (CTQ-SF)، مقیاس تجدیدنظر شده سبک‌های دلبستگی بزرگسالان (RASS) و پرسشنامه راهبردهای مقابله (CISS) بدست آمده است. داده‌های پژوهش پس از جمع‌آوری با استفاده از نرم‌افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون روابط متغیرهای اصلی پژوهش سنجیده شد. بحث: نتایج نشان داد همبستگی بین اعتیاد به اینترنت با ترومای کودکی، سبک دلبستگی و راهبردهای مقابله‌ای در سطح p<.01 معنی‌دار است. فرضیات پژوهش با روش تحلیل مدل‌یابی معادلات ساختاری مورد آزمون قرار گرفت و کلیه محاسبات آن در نرم‌افزار MPLUS-8 انجام شد. برای اعتبارسنجی مدل‌یابی معادلات چهار پیش‌فرض نرمال بودن توزیع پراکندگی متغیرها، عدم وجود هم‌خطی بودن چندگانه، تعیین پذیری مدل، برازش مدل با داده‌ها انجام گرفت. نتیجه گیری: نتایج نشان می‌دهد ترومای دوران کودکی به‌طور مستقیم بر اعتیاد به اینترنت تأثیر ندارد اما بر سبک‌های دلبستگی اجتنابی و دو سوگرا تأثیر مثبت و بر سبک دلبستگی ایمن تأثیر منفی دارد. همچنین ترومای کودکی بر راهبرد مقابله‌ای مسئله مدار تأثیر منفی و بر راهبردهای مقابله‌ای هیجان مدار و اجتنابی تأثیر مثبت دارد. سبک دلبستگی هیجان مدار تأثیر معنی‌داری بر اعتیاد به اینترنت نداشت ولی سایر سبک‌ها معنی‌دار بودند و از سوی دیگر راهبرد مقابله‌ای هیجان مدار تأثیر معنی‌داری بر اعتیاد به اینترنت ندارد اما سایر راهبردها تأثیرگذار بودند. از بین سبک‌های دلبستگی تنها سبک دلبستگی اجتنابی توانست نقش میانجی معنی‌داری بین ترومای کودکی و اعتیاد به اینترنت داشته باشد راهبرد مقابله‌ای هیجان مدار نقش میانجی معنی‌داری در ارتباط بین ترومای کودکی با اعتیاد به اینترنت ندارد.