ممند سالاری

ایران با دارا بودن مناطق کوهستانی وسیع که نیمی از وسعت کشور را به خود اختصاص می‌دهد و دارای مورفولوژی ناشی از تکتونیک فعال، شکستگی‌ها و خردشدگی‌های متعدد، وجود لیتولوژی حساس و ... در زمره کشورهای آسیب پذیر از نظر وقوع ناپایداری دامنه‌ای در پهنه‌های شهری است. لذا تحقیق حاضر با هدف شناسایی و ارزیابی خطر ناپایداری لغزشی و واکاوی علل آن در پهنه شهری سنندج صورت پذیرفت. در این تحقیق با استفاده از داده های مکانی و پایگاه داده های غیر مکانی ذخیره شده، یک سیستم اطلاعات جغرافیایی تولید شده که امکان بازیابی، حذف و اضافه نمودن، طبقه بندی و تحلیل داده ها با استفاده از عواملی که در تهیه‌ی نقشه پهنه‌ی بندی خطر ناپایداری‌های دامنه‌ای موثرند اقدام گردید. در ادامه به منظور شناسایی میزان تاثیر پارامترهای مختلف در ناپایداری های لغزشی، از تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده گردید. نتایج حاصل از تحلیل سلسله مراتبی نشان داد که سه عامل کاربری اراضی (با ضریب اهمیت 15/0)، گسل (با ضریب اهمیت 15/0) و لیتولوژی (با ضریب اهمیت 12/0) از مهم ترین عوامل موثر بر ناپایداری های لغزشی در پهنه های شهری می باشند. پس از آن نیز به ترتیب معیارهای طبقات ارتفاعی، آبراهه، پوشش گیاهی، شیب، بارش، جاده و جهت شیب حائز اهمیت می باشند. همچین به منظور شناسایی پر خطرترین پهنه های شهری سنندج به لحاظ ناپایداری لغزشی، از نرم افزار GIS استفاده گردید. نتایج حاصل نشان داد که بخش های شمال غربی محدوده مورد مطالعه دارای بیشترین میزان ناپایداری می باشند. بخش های شرقی و جنوب شرقی و قسمت کوچکی از بخش شمالی محدوده نیز دارای کمترین میزان ناپایداری بوده است. سایر بخش ها نیز دارای ناپایداری کم تا متوسط می‌باشند.