محمد رستمی

اهداف سالمندان، باتوجه‌به شرایط فیزیولوژیکی خود، مستعد بیماری‌های جسمی و روانی مختلفی هستند که می‌تواند رضایت از زندگی آ‌ن‌ها را تحت تأثیر قرار دهد و آ‌ن‌ها را به سوی خمودگی و احساس ناشادی بکشاند. از سوی دیگر، مرور زندگی می‌تواند مداخله‌ای مؤثر در افزایش هیجانات مثبت و شادی در سالمندان باشد. بنابراین این مطالعه باهدف تعیین تأثیر برنامه مرور زندگی بر خودشکوفایی و شادکامی سالمندان انجام شد. مواد و روش ها مطالعه حاضر یک پژوهش نیمه‌آزمایشی با پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. آزمودنی‌ها شامل 22 سالمند 60 سال به بالا مراجعه‌کننده به مراکز توان‌بخشی روزانه شهر تهران بودند که به‌طور تصادفی به دو گروه آزمایش (11=n) و کنترل (11=n) تقسیم شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از مقیاس‌ شکوفایی پرما و پرسش‌نامه شادکامی آکسفورد استفاده و برنامه مرور زندگی براساس پروتکل درمان مرور زندگی‌هایت و وبستر اجرا شد. دو مقیاس پیش‌گفت، بلافاصله و 1 ماه پس از مداخله اندازه‌گیری شدند. داده‌های پژوهش با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 26 تجزیه‌وتحلیل شدند. یافته ها براساس نتایج مطالعه، افزایش معنادار در میانگین کلی نمره‌های شادکامی و شکوفایی و مؤلفه‌های آ‌ن‌ها بلافاصله پس از مداخله و 1 ماه پس از مداخله در گروه آزمایش وجود داشت، اما این تغییر در گروه کنترل مشاهده نشد (0/001>P). میانگین نمره شادکامی و شکوفایی در مراحل پیش‌آزمون در بین نمونه‌های موردبررسی به‌ترتیب 50/27 و 98/63 بود که این میزان در پس‌آزمون و پیگیری به‌ترتیب برای شادکامی به 58/27 و 57/09 و برای شکوفایی به 111/63 و 104/81 افزایش یافت. نتیجه گیری مطالعه حاضر نشان می‌دهد که کاربرد این نوع مداخله در سالمندان می‌تواند فرصتی برای شکوفایی و رشد روانی افراد مسن فراهم و بر سطح شادکامی آنان بیفزاید.