1403/05/06
محمد رستمی

محمد رستمی

مرتبه علمی: استادیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس: 32456132
دانشکده: دانشکده علوم انسانی و اجتماعی
نشانی:
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
بحران، ضربۀ روانی و بلایا: راهنمای درمانگران (مشاوران و دیگر درمانگران سلامت روان)
نوع پژوهش
کتاب
کلیدواژه‌ها
بحران، ضربۀ روانی، بلایا
سال 1402
پژوهشگران محمد رستمی ، عرفان سلیمانی صفت

چکیده

کتاب حاضر مروری کلی از تاریخچه، نظریّه‌ها، مهارت‌ها و ماهیّت مشاورۀ در بحران، ضربۀ روانی و بلایا را ارائه می دهد. در دو دهه گذشته شاهد رشد قابل توجّه مشاوره و پژوهش در بحران، ضربه روانی و بلایا در بسیاری از کشورها و همچنین بسیاری از حوزه های پژوهشی بوده‌ایم. تلاش‌ها و اقدامات فعلی، بیشتر بر چگونگی ایجاد پیوند بین نظریّه‌ها و مدل‌های مختلف با مداخلات، ارزیابی‌ها و مهارت متمرکز بوده است. با توجّه به طبیعت پرتلاطم بحران، ضربۀ روانی و بلایا، بیشتر درمانگران مایلند در همان ابتدا تصویری کلی از آنچه که در طول این رویدادها در اوایل، اواسط و اواخر آن ها اتفّاق می‌افتد، اشخاص و نهادهای درگیر در آن ها و آنچه برای مدیریت و اقدام انتظار می روند، در دست داشته باشند. کتاب حاضر برای مخاطبان مختلفی قابل استفاده است. مطالب آن در چارچوب توسعه و رشد مهارت‌های درمانگران و تمرین‌های لازم تنظیم شده است که مطالبی مقدماتی و همچنین خلاصه‌ای دقیق از عملکرد مشاوره در بحران، ضربۀ روانی و بلایا را فراهم می‌آورد. مفاهیم ارائه شده در متن با مهارت‌های خاصی جهت آموزش بهتر مشاوران در سطوح مختلف تخصص در پایان فصل‌ها همراه شده است. به ویژه با شروع فصل دوّم، مبانی تاریخی، نظریّه‌ها و مدل‌های بحران ارائه می‌شود و به دنبال آن نیز در فصل سوّم دانش، آگاهی از مهارت‌ها، فنون و منابع مورد استفاده در مشاورۀ بحران بحث و بررسی می‌شود. در این کتاب از طرح کلی توضیح دانش بنیادی در ابتدا و به دنبال آن بیان مهارت‌های عملی، در فصل‌های مختلف استفاده شده است. به عنوان مثال، فصل‌های چهارم و پنجم به بحران؛ فصل‌های ششم و هفتم به بلایا می‌پردازد. فصل هشتم بر سلامتی مشاور تمرکز دارد و در فصل آخر با بررسی روندهای نوظهور نتیجه گیری کلی ارائۀ می‌شود. در مجموع، کتاب حاضر مهم ترین، مفیدترین و کاربردی ترین جنبه‌های مشاوره در بحران، ضربۀ روانی و بلایا را مورد تاکید قرار می دهد که این موارد در هر فصل با تمرین مهارت‌های آموخته شده و نیز منابع مفید به پایان می‌رسد. با مطالعه این کتاب، مشاوران تازه کار با فنون و مثال‌های مفیدی روبه‌رو خواهند شد و دیگر مشاوران باتجربه نیز خلاصۀ مفیدی از آخرین نظریّه‌ها و مداخلات مبتنی بر شواهد تجربی در اختیار خواهند داشت. مخاطبان اصلی کتاب مخاطبان اصلی این کتاب، دانشجویان تحصیلات تکمیلی علوم رفتاری هستند که برای نخستین بار دربارۀ مشاوره در بحران، ضربۀ روانی و بلایا یاد می‌گیرند. علاوه بر این، درمانگر حرفه‌ای در سطوح اوّلیه، میانی و پایانی دوره حرفه‌ای مشاورۀ در حوزه بحران، ضربۀ روانی و بلایا نیز می‌توانند از این کتاب برای افزایش درک و دانش خود از اقدامات، مدل‌ها و نظریّه های مربوطه استفاده نمایند. استادان و مشاوران با تجربه، این کتاب را منبعی مفید برای دسترسی به نظریّه‌ها، مداخلات و ایده‌های پیشرفته خواهند یافت. دیگر متخصّصان از حوزه های مرتبط، مثل پرستاری، اجرای قانون، روان پزشکی و آموزش، نقش‌ها و مسئولِیّت های درمانگران فارغ التحصیل را بهتر درک خواهند کرد. با توجّه به ماهیّت کار گروهی و بین‌رشته‌ای مقابله و مدیریت بحران، درک روشن از نقش افراد در صورت بروز بحران یا بلایا مهم است. در نهایت، این کتاب به عنوان یک منبع اصلی برای درمانگران در حرفه‌های مشاوره در بحران، مشاورۀ مدرسه، مددکاری اجتماعی، درمان زناشویی و خانواده درمانی و نیز برای برگزاری دوره‌های روان‌شناسی ضربۀ روانی و بحران قابل استفاده است. ویژگی‌های کتاب کتاب با مقدمه‌ای درباره مشاوره در بحران، ضربۀ روانی و بلایا آغاز می‌شود و چگونگی ارتباط هر یک (بحران، ضربۀ روانی و بلایا) با خودآگاهی درمانگران، بازاندیشی، پیشرفت حرفه‌ای و طیف حوادث را شرح می دهد. فصل دوّم مبانی تاریخی و نظری مشاوره در بحران را ارائه می دهد. فصل سوّم دانش، آگاهی از مهارت‌ها، فنون و منابع لازم برای مشاوره در بحران را به نمایش می‌گذارد. این صورت بندیی مقدماتی با ارائۀ فصل‌های مهارت‌های مراقبت از افرادی که تحت تأثیر بحران (فصل‌های چهارم و پنجم) و بلایا (فصل‌های ششم و هفتم) قرارگرفته‌اند ادامه می یاید. فصل هشتم بر سلامتی درمانگران و پیشگیری از فرسودگی شغلی تمرکز دارد و فصل نهم روندهای نوظهور را مرور می‌کند. از ویژگی‌های منحصر به فرد این کتاب می‌توان به تمرکز بر سطوح پیشرفت حرفه‌ای درمانگران، ارائۀ بررسی‌های موردی و ابزار کار مشاور اشاره نمود. در هر فصل تمرین‌های یادگیری گسترده و منابع مفیدی ارائه شده است.