در رشته های مهندسی معدن، مکانیک سنگ و مهندسی سنگ، سرعت امواج فراصوتی یکی از مهم ترین پارامترهای مورد استفاده در اکثر طراحی ها می باشد. برای تعیین سرعت امواج، معمولاً از روش های آزمایشگاهی و برجا استفاده می شود که در اکثر موارد پر هزینه و زمان بر می باشد. به عنوان روشی جایگزین، می توان از روش های قابل اطمینان غیرمستقیم برای تعیین سرعت امواج فراصوتی استفاده کرد که می تواند به رفع مشکلات فوق در روش های آزمایشگاهی و برجا کمک نماید. در این مقاله، هدف ارائه روابطی غیر مستقیم بین سرعت موج برشی در حالت های خشک و اشباع برای سنگ های شیست، فیلیت و ماسه سنگ می باشد. بدین منظور، ابتدا نمونه های استوانه ای حاصل از عملیات مغزه گیری در ساختگاه سد آزاد مریوان جمع آوری گردید. سپس بر اساس پایگاه داده مناسب تهیه شده، پنج رابطه در حالات مختلف خطی، چند جمله ای درجه دو، لگاریتمی، نمایی و توانی بین سرعت موج برشی خشک و اشباع با استفاده از تحلیل های آماری توسعه داده شد. از بین روابط فوق، رابطه توانی دارای بیشترین مقدار شاخص ضریب تصمیم گیری (R2) بوده و لذا به عنوان رابطه بهینه بین موج برشی خشک و اشباع هم برای ماسه سنگ و هم برای شیست و فیلیت انتخاب گردید. در نهایت، مقایسه نتایج حاصل از روابط پیشنهادی با مقادیر داده های واقعی نشان داد که دقت این روابط در پیش بینی سرعت موج برشی بالا بوده و نتایج حاصله کاملا در تطابق با داد های واقعی می باشد. نتایج فوق نشان می دهد که روابط پیشنهادی در این تحقیق قابلیت خوبی در پیش بینی سرعت موج برشی داشته و به صورت عملی می توان از آنها در تخمین های مرتبط با پروژه های مهندسی سنگ استفاده کرد.
