سرعت امواج فراصوتی در سنگ یکی از مهم ترین پارامترهای مورد استفاده در زمینه های مختلف علوم زمین مانند مهندسی معدن، عمران، ژئوتکنیک، مکانیک سنگ و اکتشاف ذخایر نفت و گاز است. اندازه این پارامتر هم در آزمایشگاه و هم به صورت برجا در محل اندازه گیری می شود که در بسیاری از موارد زمان بر و پر هزینه خواهد بود. بنابراین، توسعه روشی غیرمستقیم و قابل اطمینان برای تعیین سرعت امواج می تواند به رفع مشکلات فوق کمک نماید. در تحقیق حاضر روابط مناسبی بین سرعت موج فشاری در حالت های خشک و اشباع برای سنگ های مختلف ارائه شده است. برای انجام این کار، ابتدا نمونه های استوانه ای حاصل از عملیات مغزه گیری در ساختگاه سد آزاد مریوان جمع آوری گردید. بعد از تشکیل پایگاه داده مناسب، پنج رابطه مختلف شامل خطی، چند جمله ای درجه دو، لگاریتمی، نمایی و توانی بین سرعت موج فشاری در حالت های خشک و اشباع با استفاده از تحلیل های آماری توسعه داده شد. در ادامه، رابطه با بیشترین مقدار شاخص ضریب تصمیم گیری (R2) به عنوان رابطه بهینه بین موج فشاری خشک و اشباع برای مشاسه سنگ و شیست و فیلیت پیشنهاد گردید. اعتبارسنجی روابط پیشنهادی با استفاده از داده های واقعی انجام و نتایج حاصله نشان داد که این روابط دارای دقت بالایی بوده و همبستگی و تطابق خوبی با داده های واقعی دارند. با توجه به نتایج حاصل از این تحقیق، می توان نتیجه گرفت که از روابط پیشنهادی در این تحقیق می توان برای پیش بینی سرعت موج فشاری در شرایط مختلف استفاده کرد.
