محمد رزم کبیر

پژوهش حاضر به منظور بررسی روند همخونی و اثرات آن بر صفات رشد در گوسفندان بلوچی و ایرانبلک انجام شد. صفات مورد بررسی شامل وزن های تولد، 3 ماهگی، 6 ماهگی، 9 ماهگی و یک سالگی بودند. شجره شامل اطلاعات ثبت شده ی 14030 رأس گوسفند بلوچی و 6215 رأس گوسفند ایرانبلک بود که طی سال های 63 تا 90 در ایستگاه اصلاح نژاد عباس آباد مشهد جمع آوری شده بودند. در گوسفندان بلوچی و ایرانبلک به ترتیب 63/17 و 25/58 درصد از کل جمعیت همخون بودند. میانگین ضریب همخونی کل جمعیت و افراد همخون در گوسفندان بلوچی به ترتیب، 66/0 و73/3 درصد و در گوسفندان ایرانبلک به ترتیب، 59/4 و 90/7 درصد بود. نتایج نشان دهنده ی افزایش ضرایب همخونی هر دو نژاد در سال های مورد بررسی بودند. روند های ضریب همخونی در این دو نژاد به ترتیب 01/0±04/0 و 03/0±31/0 درصد در سال بودند. بررسی اثر همخونی بر صفات مورد مطالعه با 4 مدل مختلف دام با روش بیشترین درست نمایی محدود شده انجام شد. ضرایب تابعیت صفات وزن تولد، 3 ماهگی، 6 ماهگی، 9 ماهگی و یک سالگی از همخونی در نژاد بلوچی به ترتیب 40/2±23/3، 59/7±40/43-، 40/17±00/40-، 39/18±18/52-، 65/7±10/69- و در نژاد ایرانبلک به ترتیب 77/2±52/4، 58/11±10/23-، 40/1±74/17-، 78/1±70/16-، 32/2±73/24- گرم برآورد شدند. این نتایج نشان می دهند که همخونی سبب افزایش وزن تولد و کاهش وزن بدن در سنین بعدی می شود. کنترل همخونی در جمعیت های مورد بررسی، به ویژه گوسفندان ایرانبلک ضروری به نظر می رسد.