گاو نر در مقایسه با گاو ماده به علت هتروگامتیک بودن سهم بیشتری در نسبت جنسی ایفا می کند. تشخیص نسبت جنسی اسپرماتوزوئیدها از طریق نسبت کروموزوم های X و Y قابل انجام است. این پژوهش با هدف تاثیر غلظت تستوسترون خون و مایع منی بر تغییر نسبت جنسی کروموزوم هایX و Yاسپرماتوزوئیدها در گاوهای هلشتاین ایران از طریق تکنیک Real-Time PCR انجام گرفت. در پژوهش حاضر ژن های کاندید در تشخیصنسبت کروموزوم های X و Y به ترتیبPLP و SRYاست. در این راستا 26 راس گاو هلشتاین موجود در مرکز اصلاح نژاد ایستگاه عباس آباد مشهد، خون گیری و اسپرم گیری به صورت همزمان و در ساعات اولیه صبح انجام شد. پس از استخراج DNA از اسپرم به روش بهینه یافته استخراج نمکی، Real-Time PCR برای تکثیر قطعات 90، 89 و79 جفت بازی به ترتیب برای ژن های PLP ، SRYو PARبا استفاده از جفت آغازگرهای اختصاصی انجام گرفت و نسبت جنسیت محاسبه شد. نتایج آنالیز آماری نشان داد که میانگین حداقل مربعات کروموزوم Y و X به ترتیب 15/0±23/1 و 02/0±71/0 بود و از نظر آماری داری تفاوت معنی-داری بودند (05/0P<). همچنین همبستگی نسبی ژن SRY با غلظت تستوسترون خون ومایع منی به ترتیب برابر با 38/0 و 47/0 برآورد شد که این نتایج نشان می دهد با افزایش سطح تستوسترون میزان نسبی اسپرماتوزوئیدهای حامل ژن SRY به طور معنی داری (05/0P<) افزایش یافت. همچنین همبستگی بین ژن PLP و تستوسترون خون و مایع منی به ترتیب برابر با 67/.- و 60/0- برآورد شد لذا با افزایش غلظت تستوسترون میزان نسبی اسپرماتوزوئیدهای حامل ژن PLP به طور معنی داری (01/0P<) کاهش یافت.همچنین همبستگی معنی داری بین نسبت اسپرماتوزوئیدهای حامل ژن SRY با حجم، جمعیت و زنده مانی اسپرماتوزوئیدها مشاهده نگردید (05/0P<). ولی همبستگی میان نسبت اسپرماتوزوئیدهای حامل ژن PLP با حجم و جمعیت منفی و بسیار معنی دار ملاحظه شد (01/0(P<. کلمات کلیدی: