محمد رزم کبیر

در این تحقیق، برای برآورد روند ژنتیکی و محیطی صفات تولیدی جمعیت گاوهای هلشتاین ایران از اطلاعات جمع آوری شده توسط مرکز اصلاح نژاد دام کشور در سالهای 1368 تا 1383 استفاده شد. مؤلفه های واریانس _ کوواریانس و پارامترهای ژنتیکی با استفاده از رکوردهای دوره اول شیردهی و روش حداکثر درست نمایی محدود شده با الگوریتم AIREML برآورد شد. وراثت پذیری تولید شیر، چربی و پروتئین به ترتیب 268/0 ، 217/0 و 245/0 و همبستگی ژنتیکی تولید شیر و چربی 77/0، شیر و پروتئین 80/0 و چربی و پروتئین 74/0 برآورد شد. روند ژنتیکی به صورت تابعیت خطی بهترین پیش بینی نااریب خطی( BLUP) ارزش های اصلاحی حیوانات بر سال تولد برآورد گردید. روند ژنتیکی تولید شیر در حیوانات نر، حیوانات ماده و کل حیوانات به ترتیب 01/4 ±49/35، 30/2± 15/32 و 81/2±84/33 کیلوگرم، برای مقدار چربی به ترتیب 08/0±58/0، 05/0±65/0 و 05/0±64/0 کیلوگرم و برای مقدار پروتئین به ترتیب 19/0 ±10/1، 08/0 ±87/0 و 08/0±00/1 کیلوگرم بود. روند ژنتیکی برآورد شده برای صفات تولیدی در همۀ موارد مثبت و معنی دار بود (P<0.01). روند محیطی صفات شیر، چربی و پروتئین در کل حیوانات به ترتیب 44/88 ، 78/3 و 06/2 کیلوگرم در سال برآورد شد. به طور کلی نتایج نشان داد که پیشرفت ژنتیکی در صفات تولیدی گاوهای هلشتاین ایران قابل توجه است. مهمترین عوامل مؤثر بر روند ژنتیکی صفات تولیدی در گاوهای هلشتاین ایران، افزایش جمعیت گاوهای هلشتاین ایران، شدت انتخاب پایین در حیوانات ماده به عنوان عامل بازدارنده، واردات و استفاده از اسپرمهای با ارزش اصلاحی بالا، رکوردگیری و ثبت مشخصات دقیق تر در سالهای اخیر می باشند.