1403/09/01
مهتاب پیرباوقار

مهتاب پیرباوقار

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس: 57191477437
دانشکده: دانشکده منابع طبیعی
نشانی: سنندج- دانشگاه کردستان، دانشکده منابع طبیعی، گروه جنگلداری، ص. پ. 416، کدپستی: 6617715175
تلفن: 087-33627724- 3299 داخلی

مشخصات پژوهش

عنوان
پایش و پیش بینی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از سنجش از دور و GIS (منطقه مورد مطالعه: منطقه مریوان)
نوع پژوهش
پایان نامه
کلیدواژه‌ها
تغییرات کاربری، پیش بینی، برنامه LCM، شبکه عصبی مصنوعی، تصاویر ماهواره ای
سال 1391
پژوهشگران ساسان وفایی(دانشجو)، علی اصغر درویش صفت(استاد راهنما)، مهتاب پیرباوقار(استاد مشاور)

چکیده

آشکارسازی و پیش بینی تغییرات کاربری اراضی از قبیل رشد و توسعه شهری، جنگل زدایی و غیره، به عنوان ابزاری توانمند در مدیریت منابع طبیعی و ارزیابی تغییرات اکوسیستم، به شمار می آیند. بنابراین هدف از انجام این تحقیق پایش و پیش بینی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از تصاویر دورسنجی و GIS در بخش غربی شهرستان مریوان می باشد. در این تحقیق تصاویر سنجنده های TM لندست 5 سال 1368، ETM+ لندست 7 سال 1379 و TM لندست 5 سال 1390 تجزیه و تحلیل شد. ابتدا تصاویر مورد بررسی کیفیت به لحاظ هندسی و رادیو متری قرار گرفتند. با توجه به ویژگی های منطقه کاربری های موجود و انبوهی نسبتا کم اراضی جنگلی طبقه بندی تصاویر به روش تفسیر تلفیقی (تفسیر چشمی بر روی صفحه رایانه) انجام شد. تصاویر هر سه مقطع زمانی به چهار طبقه جنگل، کشاورزی، منابع آبی و مناطق انسان ساخت طبقه بندی شد. پیش بینی وضعیت کاربری اراضی برای سال 1390با استفاده از نقشه های کاربری سالهای 1368 و 1379 و به کمک برنامه LCM نرم افزار ایدریسی انجام شد. این مدل علاوه بر فراهم کردن امکانات متعدد برای آشکارسازی تغییرات، می تواند وضعیت کاربری اراضی را در آینده بر پایه شبکه های عصبی مصنوعی و تحلیل زنجیره مارکوف پیش بینی نماید. به این منظور از متغیرهای مکانی فاصله از جاده ها و مناطق مسکونی، فاصله از حاشیه جنگل، ارتفاع و جهت نیز به عنوان متغیرهای موثر بر تغییرات در شبکه عصبی مصنوعی استفاده شد. برای ارزیابی صحت پیش بینی مدل علاوه بر مقایسه بصری نقشه کاربری اراضی پیش بینی شده با نقشه کاربری اراضی پایان دوره نقشه های تغییرات واقعی و پیش بینی شده در طول دوره 1368-1390 به تفکیک هر کاربری مقایسه وصحت آن با استفاده از شاخص کاپا ارزیابی شد. نتایج نشان داد که در طول دوره 1390-1368، 1234 درصد (924 هکتار) نسبت به سطح اولیه خود توسعه یافته است. اراضی کشاورزی با 1066 هکتار افزایش 777 هکتار کاهش در مجموع 289 هکتار افزایش داشته است. ضمنا نرخ تغییرات سالیانه سطح جنگلها در طی دوره زمانی اول (1369-1379) کمتر از دوره زمانی دوم ( 1379-1390) بوده است. شاخص کاپا برای تغییرات جنگل، کشاورزی و مناطق انسان ساخت به ترتیب برابر با 0.37، 0.50 و .48 محاسبه شد، که نشاندهنده عدم پیش بینی تغییرات کاربری اراضی است.