امروزه یکی از اهداف اصلی حفاظت از محیط زیست، حفظ تنوع زیستی است. طی گذشت سال ها از اجرای برنامه های حفاظتی بر روی گونه های زیستمند، زیست شناسان حفاظت به این نتیجه رسیده اند که برای حفاظت مؤثر، علاوه بر گونه، زیست گاه آن نیز باید مورد حفاظت قرار گیرد. چرا که در گستره ی طبیعت هیچ چیز به خودی خود مستقل از سایر اجزا نمیتواند وجود داشته باشد و بقای همه به یکدیگر گره خورده است. در این مطالعه مطلوبیت زیستگاه گونه سیاه خروس قفقازی، یکی از دو گونه خروسی که مورد حفاطت جهانی قرار گرفته است و به عنوان یکی از پرندگان در معرض تهدید اروپا در لیست سرخ IUCN، در مناطق حفاظت شده ارسباران و دیزمار با سه روش تحلیل سلسله مراتبی، روش مکسنت و روش رگرسیون لجستیک مورد بررسی قرار گرفت. متغیرهای زیستگاهی: پوشش زمین، فاصله از منابع آبی، امنیت، شرایط اقلیمی، عوامل تخریب زیستگاه و متغیرهای شکل زمین به همراه 88 نقطه حضور گونه در مدل سازی مطلوبیت زیستگاه استفاده شدند. نتایج حاصل از مدل سازی به روش های تجریه و تحلیل سلسله مراتبی، مکسنت و رگرسیون لجستیک ثابت کردند، حدود 20 درصد از ذخیره گاه بیوسفری ارسبارن و دیزمار دارای مطلوبیت کافی برای حضور و ادامه بقای گونه سیاه خروس قفقازی است که البته به صورت کامل با مناطق امن تعیین شده در این ذخیره گاه از نظر مکانی هم خوانی ندارند. براساس نتایج به دست آمده از این مطالعه مشخص شد گونه سیاه خروس قفقازی در انتخاب زیستگاه به صورت تخصصی عمل نموده و مناطق اکوتونی باز در ارتفاعات حد فاصل 2000 تا 2500 متر را برای انجام چرخه های زیستی خود انتخاب می نماید. هم چنین مشخص شد متغیرهایی نظیر: ارتفاع، چشمه، پوشش گیاهی متراکم از گیاهان علفی، بوته ای و درختچه ای (اکوتون)، فاصله از مناطق امن، فاصله از معدن، میانگین دمای سالانه، فاصله از مناطق آتش گرفته و حضور دام های اهلی بر مطلوبیت زیستگاه این گونه تأثیر به سزایی دارند. طی بررسی های صورت گرفته مشخص شد که مدل های مطلوبیت زیستگاه حاصل از دو روش مکسنت و رگرسیون لجستیک از دقت بیش تری نسبت به مدل روش تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی برخوردار هستند و بیش تر با واقعیت حضور گونه در این منطقه همخوانی دارند. در نهایت این نتایج تأیید می نمایند که تکنیک جی ای اس و داده های ماهواره ای کاملاً قابلیت لازم برای تعیین متغیرهای زیستگاهی کلیدی و مدل سازی مطلوبیت زیستگاه گونه سیاه خروس قفقازی را دارند.
