مصطفی معروف پور

بید سیب زمینی، (Lepidoptera: Gelechiidae) . Phthorimaea operculella Zelle، یک آفت درجه ی اول سیب زمینی در هر دو شرایط مزرعه و انبار در اکثر کشورهای گرمسیر و نیمه گرمسیر دنیا از جمله ایران است. در این تحقیق، اثرات سمیت تدخینی، تماسی، دور کنندگی و تخم کشی اسانس صمغ بنه، عصاره میوه و برگ قره تاج و حشره کش گیاهی کینگ بو روی لارو سن اول و پنجم و تخم بید سیب زمینی در 24 و 48 ساعت برای سمیت تماسی، تدخینی و برای دور کنندگی در 2 و 4 ساعت و برای تخم کشی بعد از چهار روز تحت شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار، در شرایط دمایی 1 ± 25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5 ± 60 درصد و تاریکی انجام شد. در این آزمایش LC50 سمیت تدخینی صمغ بنه، برگ قره تاج و میوه قره تاج روی لارو سن اول در 48 ساعت نسبت به لارو سن پنج و 24 ساعت کشندگی بیشتری دارد که به ترتیب 061/0، 420/4 و 801/3 میکرو لیتر بر لیتر هوا می باشد. LC50 سمیت تماسی صمغ بنه، برگ قره تاج و میوه قره تاج روی لارو سن اول در 48 ساعت نسبت به لارو سن پنج و 24 ساعت کشندگی بیشتری دارد که به ترتیب 051/0، 968/2 و 380/1 میکرو لیتر بر سانتی متر مربع و حشره کش کینگ بو 440/654 پی پی ام (ppm) می باشد. در این آزمایش LC50 سمیت تخم کشی صمغ بنه، برگ قره تاج و میوه قره تاج بعد از چهار روز به ترتیب 047/0، 571/2 و 152/1 میکرو لیتر بر سانتی متر مربع و حشره کش کینگ بو 176/599 پی پی ام (ppm) می باشد. در نتیجه، در آزمایش های سمیت تدخینی، تماسی، دورکنندگی و تخم کشی، با افزایش غلظت، میزان مرگ و میر و دور کنندگی آفت افزایش یافت. در آزمایش های سمیت تماسی و تدخینی میزان مرگ و میر لارو سن اول نسبت به لارو سن پنجم بیشتر بوده و همچنین با افزایش زمان میزان مرگ میر آنها افزایش یافته و نیز در آزمایش سمیت دور کنندگی، اثر دورکنندگی در لارو سن اول بیشتر از سن پنج بوده و همچنین اثر دورکنندگی در 4 ساعت کمتر از 2 ساعت بوده و در این آزمایشات عصاره میوه قره تاج نسبت به برگ قره تاج اثر کشندگی بیشتری داشته است