محمد ملکی

هدف پژوهش: مطالعات محدودی به بررسی اثرات تحریک الکتریکی مستقیم مغز (tDCS) بر مؤلفه‌های شناختی و رفتاری در ورزشکاران با سطوح مختلف خبرگی پرداخته است. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی tDCS آندی بر انعطاف‌پذیری شناختی و تصمیم‌گیری اجتماعی در بازیکنان ماهر، نیمه ماهر و مبتدی فوتبال انجام شد. مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه‌تجربی با دو گروه‌ آزمایش و ساختگی (شم) به همراه پیش آزمون و پس آزمون بود. جامعه آماری شامل تمامی ‌بازیکنان فوتبال استان کردستان بودند که از بین آنها تعداد 60 نفر بازیکن مرد با میانگین سنی 27/24 در سطح ماهر، نیمه ماهر و مبتدی به شیوۀ در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و شم گماشته شدند. گروه آزمایش، سه جلسه تحریک آندی با شدت 2 میلی آمپر به مدت 20 دقیقه دریافت کرد و گروه شم نیز سه جلسه تحریک الکتریکی به صورت شم یا ساختگی را دریافت نمود. برای گردآوری داده‌ها از آزمون دسته‌‌بندی کارت‌های ویسکانسین و بازی اولتیماتوم استفاده شد. داده‌ها با استفاده از تحلیل کوواریانس تک‌متغیره (ANCOVA) در نرم‌افزار SPSS-22 تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌ها: نتایج نشان داد که tDCS به طور کلی منجر به افزایش معنادار انعطاف‌پذیری شناختی و بهبود تصمیم‌گیری اجتماعی در فوتبالیست‌های گروه آزمایش در مقایسه با گروه شم شده است (001/0>p). همچنین، نتایج آزمون پیگیری بونفرونی نشان داد که tDCS باعث افزایش انعطاف‌پذیری شناختی فوتبالیست‌های ماهر و نیمه ماهر در گروه آزمایش در مقایسه با گروه شم شده است (001/0>p) ولی بر انعطاف‌پذیری شناختی فوتبالیست‌های مبتدی تأثیر معناداری را نداشته است (422/0=p). علاوه بر این، نتایج نشان داد که tDCS بر بهبود تصمیم‌گیری اجتماعی در تمامی فوتبالیست‌های ماهر، نیمه ماهر و مبتدی در گروه‌ آزمایش در مقایسه با گروه شم تأثیر معناداری داشته است (001/0>p). نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از پژوهش حاضر، برای روانشناسان ورزشی و مربیان فوتبال، در راستای بهبود عملکردهای شناختی و رفتاری بازیکنان فوتبال توسط tDCS پیامدهای کاربردی به همراه دارد.