محمد مجدی

سیاهدانه Nigella sativa L.)) یکی از مهمترین گیاهان دارویی متعلق به خانواده آلاله هاست. با وجود اهمیت بالای این گیاه دارویی، تاکنون گزارش های زیادی در زمینه کشت کالوس و ریزازدیادی آن در شرایط درون شیشه ای، ارائه نشده است. بنابراین با توجه به این موضوع در این مطالعه میزان کالوس زایی و باززایی ریزنمونه برگ سیاهدانه بررسی شد. ریزنمونه های برگ به‎دست آمده از گیاهچه های تولید شده در شرایط درون شیشه ای، روی محیط کشت MS حاوی ترکیب دو تنظیم کننده رشد مختلف NAA و BAP در سه سطح به‎ترتیب (5/0، 1 و 5/1 میلی گرم در لیتر) و (2/0، 5/0 و 1 میلی گرم در لیتر) کشت شدند. به‎منظور ریشه دار کردن گیاهچه های باززایی شده از محیط MS2/1 با سه سطح (5/0، 1 و 5/1 میلی گرم در لیتر) از هورمون های NAAو IBAاستفاده شد. نتایج به‎دست آمده از این تحقیق نشان داد که بیشترین درصد کالوس زایی در محیط MS حاوی 5/0 میلی گرم در لیتر NAA و 5/0 میلی گرم در لیتر BAP مشاهده شد و از بین تیمارهای هورمونی به‎کار گرفته شده، شاخه زایی فقط در محیط MS حاوی تیمار BAP با غلظت 0/1 میلی گرم در لیتر مشاهده شد و ریشه زایی نیز در محیطMS 2/1 حاوی NAA با غلظت 0/1 میلی گرم در لیتر مشاهده شد. نتایج به‎دست آمده نشان داد که کالوس زایی، شاخه زایی و ریشه زایی سیاهدانه در محیط درون شیشه ای حساسیت بالایی را نسبت به سطوح مختلف ترکیبات هورمونی نشان دادند