1403/09/02
محمود کوشش صبا

محمود کوشش صبا

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس: 12760767600
دانشکده: دانشکده کشاورزی
نشانی: سنندج، بلوار پاسداران، دانشگاه کردستان، دانشکده کشاورزی
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
اثر گاما آمینوبوتیریک اسید (GABA) بر گلدهی و ویژگی های کیفی گل رز رقم جومیلیا
نوع پژوهش
پایان نامه
کلیدواژه‌ها
گیاهان زینتی، گابا، عمر گلجای، اسمولیت‌ها، آنتی‌اکسیدان‌ها، رنگدانه‌ها
سال 1403
پژوهشگران هاوسه ر کاوه حمه امین(دانشجو)، محمود کوشش صبا(استاد راهنما)، فرزاد نظری(استاد مشاور)، نادر آدمی پور(استاد مشاور)

چکیده

افزایش تقاضا برای گل‌ها و گیاهان زینتی، صنعت گلکاری را به یکی از بخش‌های مهم کشاورزی جهت درآمدزایی و ایجاد اشتغال تبدیل کرده است. با اینحال ضایعات پس از برداشت گل‌ها به یکی از چالش‌های صنعت گلکاری تبدیل شده است. بخش عمده‌ای از گل‌های شاخه بریده طی مراحل برداشت، بسته‌بندی و حمل و نقل مرغوبیت خود را از دست داده با کیفیت نامطلوب در بازار به فروش می‌روند. در کشور ما بیش از 30% محصولات باغبانی به ارزش 5 میلیارد دلار سالانه به علت فرآوری نادرست یا عدم فرآوری از بین می‌رود. گل رز از نظر تولید و ارزش اقتصادی جایگاه اول را در بین گل‌های شاخه بریده به خود اختصاص داده است. با اینحال این گل طول عمر کوتاهی دارد و فرآیند پیری پس از جداسازی از گیاه مادری به سرعت رخ می‌دهد. از اینرو تولیدکنندگان با به کارگیری روش‌های گوناگون و استفاده از ترکیبات طبیعی و شیمیایی سعی در افزایش طول عمر گل دارند. در این میان گابا به‌عنوان یک اسیدآمینه، نقش آن در افزایش طول عمر نگهداری محصولات باغبانی ثابت شده است. از اینرو هدف این پژوهش ارزیابی اثر محلول‌پاشی گابا در بهبود طول عمر و ویژگی‌های مورفو-فیزیولوژیکی رقم جومیلیا گل رز است. برای این منظور آزمایشی گلخانه‌ای به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی شامل فاکتور اول محلول‌پاشی گابا در سطوح 0، 5، 10، 20 و 40 میلی‌مولار و فاکتور روز شامل روزهای 3، 6، 9 و 12 بود با 3 تکرار انجام شد. آزمایش در 2 مرحله انجام شد. آزمایش اول شامل بررسی صفات فیزیولوژیکی برگ‌ها قبل از برداشت گل-ها بود و آزمایش دوم شامل بررسی صفات مورفو-فیزیولوژیکی و طول عمر گل‌ها پس از برداشت بود. در آزمایش اول، نتایج نشان داد که افزایش غلظت گابا به‌طور معنی‌داری سبب بهبود محتوای نسبی آب، پایداری غشا سلولی، کلروفیل a، b و کل، محتوای کاروتنوئید، فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز، کربوهیدرات‌های محلول، پروتئین‌های محلول و محتوای گابای درونی در برگ‌ها شد. همچنین محلول‌پاشی گابا مقدار پراکسید هیدروژن و مالون‌دی‌آلدئید در برگ‌ها کاهش داد. 40 میلی‌مولار گابا موثرترین غلظت در بهبود صفات فیزیولوژیکی در برگ‌ها بود و همچنین غلظت 5 میلی‌مولار گابا اختلاف معنی‌داری با شاهد نشان نداد. در آزمایش دوم نتایج نشان داد که بیشترین وزن تر نسبی گل، قطر گل و جذب محلول گلجای در تیمار 40 میلی‌مولار گابا و در روز ششم به‌دست آمد و سپس مقدار این صفات کاهش یافتند. محتوای آب نسبی و پایداری غشا سلولی گلبرگ‌ها از روز 3 تا 12 روند کاهشی نشان دادند و تیمار گابا به‌طور معنی‌داری سبب بهبود این صفات شد. صفات مالون‌دی‌آلدئید و پراکسید هیدروژن از روز 3 تا 12 روند افزایشی نشان دادند و محلول‌پاشی گابا سبب کاهش این دو فاکتور شد. نتایج نشان داد که بیشترین فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز، سوپراکسید دیسموتاز، ظرفیت ضد اکسایشی، محتوای فنول، فلاونوئیدها و پرولین در تیمار 40 میلی‌مولار گابا و در روز نهم مشاهده شد و سپس در روز دوازدهم کاهش یافت. علاوه بر این مقدار کربوهیدرات‌ها و پروتئین‌های محلول از روز 3 تا 12 روند کاهش نشان داد و تیمار گابا سبب بهبود مقدار آن‌ها شد. به‌طور کلی محلول‌پاشی گابا سبب بهبود عمر گلجای و ویژگی‌های مورفو-فیزیولوژیکی در گلبرگ‌ها شد و موثرترین غلظت در این پژوهش تیمار 40 میلی‌مولار بود.