محمد حسین قلی زاده

در این پژوهش به‌ منظور ارزیابی تغییرات تعداد روزهای یخبندان از داده‌های روزانه دمای حداقل صفر و پایین‌تر در دوره آماری 1982 تا 2020 ایستگاه‌های سینوپتیک و کلیماتولوژی منتخب در سطح ایران استفاده شد. با روش آماری من -کندال روند تغییرات تعداد روزهای یخبندان در سطح ایران به دست آمد و با کمک برآوردگر شیب سن نرخ تغییرات تعداد روزهای یخبندان در محدوده موردمطالعه محاسبه گردید. جهت ترسیم نقشه از نرم‌افزار ArcGIS استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان داد در بیشتر ایستگاه‌های کشور روند تعداد روزهای یخبندان منفی (به‌خصوص ایستگاه‌ مراغه شمال‌های غرب کشور) و فاقد روند می‌باشد. این روند منفی ازنظر مکانی دارای تفاوت می‌باشد. بیشترین شیب تغییرات تعداد روزهای دسامبر به‌ خصوص در قسمت‌های شمال غرب از روندی افزایشی برخوردار بوده است. میزان سری زمانی روند تغییرات کاهشی تعداد روزهای یخبندان فصلی درکشور، بهار (57/2- تا 27/11)، پاییز (60/3- تا 98/0)، زمستان (30/5- تا 77/4) و سالانه (99/6- تا 72/3) می‌باشد؛ که بیشترین روند تغییرات تعداد روزهای یخبندان در فصل بهار بخصوص در قسمت‌های شمال غرب و کمترین روند تغییرات روزهای یخبندان در فصل پاییز در کشور رخ داده است و تعداد روزهای یخبندان طی سال‌های آتی همچنان با نوساناتی دارای روندی نزولی می‌باشد. بر این اساس، می‌توان گفت بیشترین تغییر تعداد روزهای یخبندان در مناطق کوهستانی کشور رخ‌داده است، زیرا تغییر در الگوها و سیستم‌های جوی تأمین‌کننده بارش ایران به‌تبع از تغییر اقلیم رخ‌داده است.