محمد حاجی زاده

ویروس‌های توت‌فرنگی اغلب به صورت آلودگی مخلوط در باغات توت‌فرنگی ظهور پیدا می‌کنند و باعث ایجاد علایم و خسارت جدی به این محصول می‌شوند. توت‌فرنگی محصول استراتژیک برای کشاورزی استان کردستان بوده و به همین دلیل شناسایی عوامل محدود کننده آن می تواند بسیار مهم و کاربردی باشد. بررسی وضعیت آلودگی نمونه های جمع آوری شده از مناطق مختلف استان کردستان طی سال های 1397 تا 1400 نشان از آلودگی منفرد و مخلوط چندین ویروس مهم آن می باشد. در طی این سال ها، حضور ویروس چروکیدگی توت فرنگی (Strawberry crinkle virus, SCV)، ویروس پیسک توت فرنگی (Strawberry mottle virus, SMoV)، ویروس همراه با پالیدوسیس توت فرنگی (Strawberry pallidosis- associated virus, SPaV)، کرینی ویروس 3 (Strawberry crinivirus 3, SCrV-3) و کرینی ویروس 4 (Strawberry crinivirus 4, SCrV-4) با روش مولکولی RT-PCR مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در مجموع 7/59 % نمونه ها به SCV، 3/60 % نمونه ها به SMoV، 4/%41 نمونه ها به SPaV، 64% نمونه ها به SCrV-3 و 16% به SCrV-4 آلوده بودند. در بررسی آلودگی مخلوط این ویروس ها در 22 نمونه که با هر پنج ویروس مورد بررسی قرار گرفتند، آلودگی‌های مخلوط دوتایی در هفت نمونه، سه تایی در نه نمونه و چهارتایی در چهار نمونه ردیابی شدند و هیچکدام از نمونه ها به هر پنج ویروس آلوده نبودند. با توجه به وسعت کشت توت فرنگی در استان و نبود ارقام مقاوم در برابر این ویروس ها، ارزیابی مقاومت ارقام مختلف در حال کشت نسبت به این ویروس ها در آلودگی های منفرد و مخلوط ضروری به نظر می رسد.