1403/02/10
مسعود دهقان

مسعود دهقان

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید: 0000-0001-7925-7770
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس: 456831
دانشکده: دانشکده زبان و ادبیات
نشانی: سنندج، دانشگاه کردستان، دانشکدۀ زبان وادبیات، طبقه سوم
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
رویکرد دستور بنیاد به خوانش تصویر
نوع پژوهش
سخنرانی
کلیدواژه‌ها
تحلیل گفتمان، دستور خوانش تصاویر، کرس و ون لیوون، تصاویر زلزله
سال 1400
پژوهشگران مسعود دهقان

چکیده

امروزه تصاویر از هر سو ما را در بر گرفته اند، عکس ها همه جا هستند: در آلبوم خانوادگی، روزنامه، تابلو تبلیغاتی و در فضای مجازی. هر چند زبان به عنوان مهم ترین وسیله ی پیام رسانِ ارتباطی در جوامع بشری شناخته شده است، اما پیام رسان های دیگری نیز وجود دارند که این نقش را به اندازه ی زبان ارتباطی و حتی گاهی فراتر از آن انجام می دهند. از آن جا که شکل گیری پیام زبانی از تولید تا دریافت آن مراحل پیچیده ای را در بر می گیرد، پیام « زبان تصویر » نیز از تولید تا دریافت، مراحل گوناگونی را در خود جای می دهد. بر طبق آنچه که در این پژوهش بیان گردید، تصاویر گزینش شده بر اساس سه معنای بازنمودی، تعاملی و ترکیبی در رویکرد کرس و ون لیوون (2006) مورد تحلیل و بررسی قرار گرفتند. پژوهش حاضر با هدف بررسی تصاویر زلزله ی اخیر کرمانشاه که در آبان ماه 1396 به وقوع پیوست، قصد دارد تا با استفاده از دستور خوانش تصاویر کرس و ون لیوون (2006) به تحلیل و واکاوی برخی از تصاویر ارسالی از طریق فضای مجازی تلگرام پرداخته و به این پرسش پاسخ دهد که عکاسِ این تصاویر چگونه توانسته است ذهن مخاطب خود را با مردم زلزله زده همسو نماید و به عبارتی چه چیزی در این تصاویر ملحوظ گردیده که معنای فراروزانگی بدان بخشیده بود. ماهیت انجام این پژوهش که از نوع کیفی است، توصیفی-تحلیلی بوده و پیکره-ی مورد بررسی نیز از تصاویر ارسالی در فضای مجازی گردآوری شده است و سعی شد تا تصاویری جهت بررسی گزینش گردد که به صورت چندبعدی و از هر دو متن و تصویر برخوردار باشند. یافته ها نشان داد که اگر چه همواره گفته می شود که این واژگان و متون هستند که معانی و مفاهیم را به خوانندگان منتقل می کنند، اما گاهی تأثیری که یک تصویر می تواند بر مخاطبش بگذارد به مراتب بسیار پر معناتر و پر محتواتر از آن چیزی است که در ورای معانی واژگان نهفته است. این تأثیر با همان عکس نخستی که از طریق رسانه های جمعی منتشر شد به وضوح نمایان است. تأثیرگذارترین تصویر مخابره شده از زلزله ی کرمانشاه، تصویر نخستی بود که این پژوهش ابتدا به بررسی و خوانش معنایی آن پرداخت. این تصویر نه به خاطر گریه ی مادر، نه ناراحتی پدر، نه از دست دادن کودک، بلکه به خاطر مرگ اسپایدرمنی بود که تصویرش بر روی شلوار آن کودک نقش بسته بود. اسپایدرمن شخصیتی خیالی، دوست داشتنی با نیروی فوق بشری. وقتی این تصویر توسط پیام رسان تلگرام منتشر شد، اسپایدرمن های واقعی وارد میدان شدند و در یک حرکت خودجوش و نمادین به کمک رسانی به زلزله زدگان پرداختند.