پتاسیم بعنوان یکی از عناصر غذایی پرمصرف مورد نیاز گیاه در بسیاری از فرایندهای فیزیولوژیک نقش دارد. بنابراین، ارزیابی مقدار و وضعیت پتاسیم در خاک ها ضروری به نظر می رسد. میزان پتاسیم خاک های هر منطقه و همچنین آزاد سازی آن، با خصوصیات خاک به ویژه بافت و ظرفیت تبادل کاتیونی خاک رابطه دارد. این پژوهش به منظور بررسی رابطه بین مقدار پتاسیم آزاد شده توسط 7 روش عصاره گیری و خصوصیات فیزیکی-شمیایی خاک در 10 نمونه از خاک های آهکی استان کردستان انجام شد. نتایج نشان داد که ظرفیت تبادل کاتیونی خاک با پتاسیم آزاد شده توسط همه روش های عصاره گیری رابطه ای مثبت داشته، لیکن این رابطه فقط در مورد استات آمونیوم (r=0.80** , P≤0.01) معنی دار بود. نتایج همچنین نشان داد پتاسیم آزاد شده توسط بیشتر این عصاره گیرها با درصد سیلت خاک دارای رابطه ای مثبت بوده، لیکن این رابطه نیز از نظر آماری معنی دار نمی باشد. نتایج همچنین بیان گر این است که پتاسیم آزاد شده توسط روش های مختلف عصاره گیری با رس خاک دارای رابطه ای معنی دار نمی-باشد. به نظر می رسد رابطه بالای پتاسیم آزاد شده با سیلت نسبت به رس نشان دهنده این است که در خاک های مورد مطالعه بیشتر پتاسیم در بخش سیلت خاک وجود دارد.
