1403/02/13
محمد دارند

محمد دارند

مرتبه علمی: استاد
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس: 26664517400
دانشکده: دانشکده منابع طبیعی
نشانی: سنندج، دانشگاه کردستان، دانشکده منابع طبیعی، گروه آب و هواشناسی
تلفن: 08736620551

مشخصات پژوهش

عنوان
شناسایی تغییر اقلیم در ایران به کمک نمایه های حدی دما و بارش
نوع پژوهش
سخنرانی
کلیدواژه‌ها
تغییر اقلیم، نمایه های حدی، تحلیل روند، ایران
سال 1391
پژوهشگران محمد دارند

چکیده

در بین سنجه­های هواشناسی تغییرات دما و بارش جهت شناسایی تغییر اقلیم مهم­ترین عناصر جوی به شمار می­روند. امروزه شاخص­هایی که برای شناسایی تغییر اقلیم نیز در سراسر جهان توسط پژوهشگران و موسسات پژوهشی معرفی می­شوند بر پایه­ی این دو عنصر مهم جوی است. در این پژوهش به کمک 27 نمایه­ی پیشنهاد شده توسط تیم پژوهشی شناسایی تغییر اقلیم و نمایه­ها، تغییر اقلیم در ایران بررسی شد. نتایج به نوعی تأییدی بر یافته­های سایر در مورد ناهنجاریهای بارش و دما است. بطور کلی نتایج نشان داد که طی دوره­ی مورد مطالعه(1961-2004) روند نمایه­های حدی گرم(روزهای گرم(TX90p)، روزهای تابستانی(SU25)، شب­های حاره­ای(TR20)، بزرگترین دمای بیشینه(TXx)، بزرگترین دمای کمینه(TNn) و شب­های گرم(TN90p) افزایش یافته است. درحالیکه روند نمایه­های حدی سرد(روزهای سرد(TX10p)، روزهای یخی(ID)، روزهای یخبندان(FD)، شب­های سرد(TN10p)) کاهش یافته است. دامنه دمای شبانه روزی روبه کاهش است. نرخ افزایشی دمای کمینه بیشتر از دمای بیشینه است. همچنین نرخ کاهشی نمایه های فرین سرد بیشتر از نرخ افزایشی نمایه های فرین گرم است. در بین مناطق مختلف ایران، کرمان و تهران و جنوب استان فارس بیشترین نرخ افزایشی نمایه های فرین گرم را نشان می­دهند و شهرکرد بیشترین نرخ افزایشی نمایه­های فرین سرد را نشان می­دهد. همچنین نتایج نشان داد که مناطق مختلف ایران رفتار یکسانی را به لحاظ روند نمایه­های فرین بارش از خود نشان نمی­دهند. در جنوب­غرب و غرب کشور روند بسامد و شدت رخداد بارش­های فرین طی دهه­های اخیر افزایش یافته است. بیشترین نرخ روند افزایشی نمایه­های بارش فرین مربوط به شهرکرد و یاسوج است. نیمه­ی شرقی کشور بدون روند است درحالیکه بر روی نوار باریکی در مناطق شمالی کشور روند منفی است. ایران به لحاظ میزان دریافت بارش سالانه کشوری خشک به شمار می­رود. دور شدن از حالت نرمال و متمرکز شدن رخداد بارش در چند روز از سال منجر به رخداد پدیده­های بسیارخطرناکی خواهد شد که جبران آنها هزینه­های مالی و اقتصادی بسیار زیادی برای جامعه در پی خواهد داشت.تغییر در الگوی کشت، کاهش طول دوره سرما و برآورده نشدن نیازهای سرمایی گیاهان، گل دهی زودرس و کاهش عملکرد و بازدهی محصولات کشاورزی و افزایش خطر سرمازدگی در بهار، تغییر در نوع بارش و کاهش ذخایر آب، گسترش مناطق حاره ای، وقوع سی