بیشینه ی مقادیر دما، با اوج تابش و زاویه ی تابش که در نیمروز اتفاق می افتد، همزمان نیست بلکه با تأخیر زمانی 2 ساعته اتفاق می افتد. مشابه ی چنین پدیده ای نیز برای فصول سال رخنمود دارد. زمان اوج بیشینه ی دما با اوج زاویه ی تابش در روز اول تیرماه، به لحاظ زمانی همزمان نیست بلکه با یک تأخیر زمانی 30 روزه در مرداد ماه اتفاق می افتد. هدف از انجام این پژوهش پایش مکانی نرخ وردایی عدم تقارن در تأخیر فصلی متوسط دمای شبانه روزی، دمای کمینه ودمای بیشینه ی دوره بلند مدت، بر روی گستره ایران ، طی دوره مورد واکاوی از 01/01/1350 تا 30/12/1396 به مدت 47 سال می باشد. در این پژوهش از دو روش منحنی سینوسی و منحنی اسپیلاین استفاده شد. برای نیل به این هدف از داده های شبکه ای پایگاه اسفزاری با تفکیک مکانی 25/0درجه قوسی بهره گرفته شد. همچنین روند وردائی میزان تأخیر فصلی به کمک روش من کندال اصلاح شده در سطح اطمینان 95 درصد مورد ارزیابی قرار گرفت. در روش منحنی سینوسی میزان تأخیر دمای فصلی با استفاده از دمای متوسط بلند مدت، بر روی گستره کشور در دوره مورد نظر مورد واکاوی قرار گرفت و مشاهده شد که زمان رخداد دمای بیشینه ودمای کمینه با فاصله وتأخیر قابل ملاحظه ای نسبت به انقلاب تقویمی تابستانی وزمستانی اتفاق افتاده است. در این روش بدلیل استفاده از منحنی سینوسی (ناشی از دمای متوسط) و بدون در نظر گرفتن میانگین دماهای بیشینه وکمینه سالانه، میزان تأخیر فصلی ایجاد شده در هر دو فصل تابستان و زمستان به یک اندازه بدست آمد. لذا ناتوانی درمحاسبه عدم تقارن ناشی از تأخیر فصلی ایجاد شده از نقاط ضعف این روش می باشد. برای بر طرف نمودن این نقطه ضعف از روش عدم تقارن فصلی در تأخیر بین تابش و دمای سطح (ASYM) بهره گرفته شد. در این روش از قابلیت 6 گره ی منحنی اسپیلاین استفاده شده است. نتایج حاصل از این روش مقدار عدم تقارن تأخیر فصلی نشأت گرفته از فاصله ایجاد شده بین دمای بیشینه تا انقلاب تابستانی، ودمای کمینه تا انقلاب زمستانی را در مناطق مختلف ایران بخوبی تفکیک نمود، و نشان داد که روند کاهشی تأخیر زمانی دمای کمینه در هر دو روش در اغلب مناطق کشور بر هم مطابقت دارند و روند بیانگر این موضوع است که زمان وقوع دمای کمینه به ابتدای دی ماه نزدیکتر شده و فصل زمستان در سالهای اخیر گرم تر شده ودمای هوا افزایش یافته است. این تغییر و عدم تقارن در زمستان بدلیل گرمایش جهانی وگرم بودن جو بر روی گستره ایران است.
