محمدعلی زارعی

با توجه به اهمیت بیماری دیابت در جهان و شیوع بالای آن در سال های اخیر، این حوزه از علوم پزشکی بسیار مورد توجه قرار گرفته است. از آنجایی که آنزیم آلفا گلوکوزیداز باعث تجزیه کربوهیدراتهای غذایی و به دنبال آن جذب و افزایش سطح گلوکز خون میشود، از مهار کنندههای این آنزیم به عنوان دارو جهت درمان برخی از اشکال بیماری دیابت استفاده میشود. داروهایی که امروزه برای کنترل میزان گلوکز خون مصرف میشوند دارای عوارض جانبی متعددی هستند. یکی از زمینه های درمانی که در سراسر جهان بدان توجه ویژه ای شده است، گیاهان دارویی است. لذا از آنجا که گیاهان منبع بسیار مناسبی از لحاظ ترکیبات فعال زیستی هستند. هدف از این مطالعه یافتن مهارکنندههای قوی و جدید آنزیم آلفاگلوکوزیداز با استفاده از منابع گیاهی میباشد. عصارههای متانولی 32گونه گیاهی جمعآوری شده از مناطق مرکزی استان کردستان، به منظور بررسی فعالیت مهاری آنها بر روی آنزیم آلفاگلوکوزیداز در غلظتهای 0/01 ،0/1 ،1و 0/001میلیگرم بر میلیلیتر مورد ارزیابی قرار گرفتند. از آکاربوز محلول در بافر فسفات به عنوان کنترل مثبت استفاده شد. همه سنجشها در سه تکرار انجام شدند. مطابق نتایج این مطالعه عصاره گیاهان Campanula Silene ampulata وSalvia suffruticosa Montbr. & Auch. ،Hypericum scabrum L. ،involucrata Auch .ex DC. . ، Biossفعالیت مهار کنندگی بالای 60درصد بر روی آنزیم آلفاگلوکوزیداز از خود نشان دادند. در این میان فعالیت مهاری عصاره گیاهان گل استکانی برگه دار( )Campanula involucrataو سیلن حبابی ( )Silene ampulataبه طور چشمگیری بالا، و IC50 آنها 0/02میلیگرم بر میلیلیتر بود. لذا می توان نتیجه گرفت که عصاره گیاهان اخیر، به دلیل درصد مهار بالا و IC50پایین میتواند جهت مطالعات دقیقتر موضوع جالبی باشد.