محمدعلی زارعی

ملانوژنژ یکی از فرایندهای اصلی در تولید رنگدانه ها ی چشم، پوست و موی انسان است، همچنین یکی از مهم ترین عوامل در تیره شدن قارچ ها، سبزیجات و میوه ها می باشد. روند ملانوژنز با اکسید شدن اِل-تیروزین به اِل-دوپا به کمک آنزیم تیروزیناز (EC: 1.14.18.1) آغاز می گردد. هدف از انجام این مطالعه، مشخص نمودن میزان مهار و آنالیز سنتیکی مهار تیروزیناز به وسیله عصاره اندام های هوایی گیاهان شب بو Isatis Cappadocica، توت روباهی Sanguisorba Minor و زرآوند Aristolochia Bottae بود. اثر مهاری عصاره ها در هشت غلظت، در طول موج nm 492 و توسط میکروپلیت ریدر بررسی شد. به علاوه فعالیت آنتی اکسیدانی این عصاره ها با استفاده از توان احیاء رادیکال آزاد DPPH مورد مطالعه قرار گرفت. بیشترین فعالیت مهاری اندام های هوایی گیاه شب بو مربوط به غلظت mg/ml 100 عصاره متانولی ساقه (100 درصد مهار و IC50 برابر با mg/ml 2/1 و غلظت mg/ml 100 عصاره متانولی برگ گیاه توت روباهی (100 درصد مهار و IC50 برابر با mg/ml 87/0) بود. در گیاه زرآوند بیشترین فعالیت مهاری مربوط به غلظت mg/ml 100 عصاره ی متانولی برگ با100 درصد مهار و IC50 برابر با mg/ml 5/0 بود. مطابق نتایج حاصل از مطالعات سنتیکی، عصاره متانولی اندام برگ گیاه شب بو الگوی مهار رقابتی-نارقابتی را بر روی فعالیت تیروزیناز نشان داد. در حالی که عصاره متانولی اندام برگ گیاه توت روباهی الگوی مهار مرکب نا رقابتی–غیررقابتی را از خود نشان داد. اندام های ساقه و برگ مربوط به گیاه توت روباهی دارای فعالیت آنتی اکسیدانی 100 درصد و EC50 به ترتیب 62/0 و mg/ml 11/0 بودند. همچنین میوه گیاه شب بو با فعالیت 100درصد آنتی اکسیدانی و EC50 mg/ml 30/0 بود. اندام های ساقه، برگ و میوه گیاه زرآوند با 100 درصد فعالیت آنتی اکسیدانی و EC50 به ترتیب 23/0، 23/0 و 15/0 mg/ml بودند.