محمدعلی محمودی

برای کاهش فرسایش خاک، یکی از مهم‌ترین مسائل، کمی‌کردن میزان فرسایش و رسوب است تا برنامه‌ریزان بتوانند تصمیمات صحیحی را در راستای مدیریت یکپارچه حوزه‌های آبخیز گرفته شود. در این پژوهش به‌منظور ارزیابی میزان فرسایش حوزه آبخیز گاوشان از معادله جهانی فرسایش خاک به صورت سه بعدی و سامانه اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور استفاده شد. در این پژوهش نتایج مدل RUSLE 3D با نتایج مدل RUSLE و مقادیر واقعی مقایسه شد. عامل فرسایندگی باران با استفاده از اطلاعات بارش و تکنیک‌های درون‌یابی محاسبه شد. فرسایش‌پذیری خاک با استفاده از نقشه خاک منطقه به‌دست‌آمد. عامل پوشش زمین با استفاده از شاخص NDVI محاسبه شد. عامل پستی و بلندی نیز با استفاده از مدل رقومی ارتفاع به‌دست‌آمد. تفاوت اصلی مدل RUSLE 3D و مدل RUSLE تفاوت در نحوه محاسبه عامل پستی و بلندی (LS) در مدل RUSLE 3D می‌باشد. نتایج به دست آمده نشان داد که میانگین سالانه فرسایش ton/ha/y 02/5 است. در مطالعات تفصیلی حوزه آبخیز گاوشان میزان فرسایش ton/ha/y 5/4 است. این نتایج نشان می‌دهد مدل RUSLE 3D که عامل پستی و بلندی (LS) در آن اصلاح شده است به خوبی توانسته است فرسایش حوضه را برآورد کند.