محمدعلی محمودی

این پژوهش با هدف بررسی تأثیر سطوح مختلف زئولیت کلینوپتیلولیت و کود نیتروژن بر کارایی مصرف نیتروژن، رشد و عملکرد ذرت (KSC 260) در شرایط مزرعه انجام شد. بدین منظور، پژوهشی مزرعه‌ای به-صورت کرت خرد شده، در قالب بلوک‌های کامل تصادفی و در سه تکرار و 60 کرت آزمایشی، در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه کردستان، انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل کاربرد زئولیت کلینوپتیلولیت در چهار سطح (صفر، 5، 10 و 15 تن در هکتار) به‌عنوان کرت اصلی و کاربرد نیتروژن در پنج سطح (صفر، 50، 100، 150 و200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) به‌عنوان کرت فرعی، بودند. نتایج نشان داد بیش‌ترین مقدار شاخص‌های رشدی، غلظت نیتروژن برگ، عملکرد دانه و اجزای عملکرد مربوط به تیمارهای کاربرد 150 و 200 کیلوگرم در هکتار نیتروژن همراه با کاربرد 10 و 15 تن در هکتار زئولیت بود و تفاوت معنی‌داری بین مقدار این ویژگی‌ها در این تیمارها وجود نداشت. همچنین کارایی مصرف نیتروژن در تیمار کاربرد 150 کیلوگرم در هکتار به‌طور معنی‌داری بیش‌تر از تیمار کاربرد 200 کیلوگرم در هکتار بود. در تیمار کاربرد توأم 10 تن در هکتار زئولیت و 150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن، غلظت نیتروژن برگ (6/56 درصد)، شاخص سطح برگ (5/56 درصد)، طول بلال (5/21 درصد)، وزن دانه در بلال (8/61 درصد)، تعداد دانه در بلال (6/41 درصد) و عملکرد دانه (6/38 درصد) به‌طور معنی‌دار بیش‌تر از تیمار شاهد بود. به‌طور کلی می‌توان نتیجه‌گیری کرد کاربرد توأم زئولیت (در سطح 10 تن در هکتار) و نیتروژن (150 کیلوگرم در هکتار) می‌تواند راهکار مناسبی در بهبود عملکرد ذرت و افزایش کارایی مصرف نیتروژن باشد.