هدف پژوهش حاضر تحلیل جامعه شناسی رفتار حفاظت از محیط زیست در دو شهر سنندج و سلیمانیه است. اهمیت محیط زیست چه در ابعاد منطقه‌ای و ملی و چه در بعد بین‌المللی ضرورت توجه علمی به عوامل مختلف به ویژه نقش عوامل انسانی در تخریب یا حفظ محیط زیست را به همراه داشته است. بنابراین مقایسه شباهت ها و تفاوت های رفتارهای محیط زیستی و عوامل موثر بر آن می تواند به شناخت بهتر از وضعیت رفتارهای حفاظت از محیط زیست منجر شود. این پژوهش به صورت پیمایش انجام شده است و جامعه آماری شامل 382 از ساکنین شهرهای سنندج در کشور ایران و سلیمانیه در کشور عراق بوده که با استفاده از نمونه گیری خوشه ای، به عنوان نمونه انتخاب شدند ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بوده است. پایایی سوالات آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ ارزیابی شده است. با توجه به این امر، فرضیه هایی حول تفاوتهای رفتاری، امکانات و شرایط، خودکارآمدی، نگرش و دانش محیط زیستی این دو شهر مطرح شد. نتایج پژوهش در خصوص شباهتها بین دو منطقه میتوان به ادراک آنها نسبت به توانایی تأثیر بر پیامدهای محیط زیستی اشاره کرد. ساکنین شهرهای سنندج و سلیمانیه دارای خودکارآمدی برابری در میزان تأثیر بر رفتار حفاظت از محیط زیست هستند. همچنین، تفاوتهای موجود بین ساکنین شهرهای سنندج و سلیمانیه از نظر رفتارهای حفاظت از محیط زیست به دو شکل است، شکل اول، به پایین بودن امکانات و شرایط برای رفتار حفاظت از محیط زیست در سلیمانیه نسبت به سنندج برمیگردد. شکل دوم به مسئولانه بودن به رفتار حفاظت از محیط زیست، زیست محورانه بودن نگرش محیط زیستی و درک و ارزیابی محیط زیستی ساکنین شهر سلیمانیه در جهت حفاظت از محیط زیست نسبت به ساکنین شهر سنندج اشاره دارد.
