بین درصد رس و شکلهای مختلف پتاسیم (بجز پتاسیم محلول) و نیز بین پتاسیم غیر تبادلی و درصد ایلیت روابط معنی داری به دست آمد. بین پتاسیم تبادلی و غیر تبادلی در سه گروه خاک 1- خاکهای با اسمکتایت متوسط تا زیاد و ایلایت متوسط، 2- خاکهای با اسمکتایت متوسط و ایلایت متوسط تا کم و 3- خاکهای با اسمکتایت کم و ایلایت زیاد نتایج زیر به دست آمد. در خاکهای که بیشترین مقدار ایلایت را دارند تغییرات پتاسیم غیر تبادلی به موازات تغییر پتاسیم تبادلی نسبت به خاکهایی که دارای ایلایت کمتری هستند بیشتر می باشد، چون مقدار و سرعت آزاد سازی پتاسیم غیر تبادلی خاکهای با ایلایت بیشتر نسبت به خاکهای با ایلایت کمتر بیشتر است.
