1403/09/02
کمال خالق پناه

کمال خالق پناه

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس: 457895
دانشکده: دانشکده علوم انسانی و اجتماعی
نشانی:
تلفن: 09127632822

مشخصات پژوهش

عنوان
تجربۀ فراغت مجازی: فضای شفابخش و فردگرایی بیانی (مطالعۀ موردی: دانشجویان دانشگاه کردستان در فیس بوک)
نوع پژوهش
مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها
فراغت مجازی، بازنمایی، هویت، کنترل، مقاومت.
سال 1399
مجله مطالعات جامعه شناختي
شناسه DOI
پژوهشگران کمال خالق پناه ، جعفر عسگری

چکیده

هدف این مقاله کاوش در جایگاه تجربۀ افراد در رابطه با خویشتن و شکل تجربۀ زیستۀ افراد در مناسبات اجتماعی به میانجی فضای مجازی است. فراغت مجازی چگونه بازنمایی می شود؟ فراغت مجازی چگونه تصور از خویشتن، انگاره ها و خودهویتی (تشخص) دانشجویان را بیان می کند؟ و اینکه فراغت مجازی چگونه دوگانۀ مقاومت و کنترل را تولید و بازتولید می کند؟ برای پاسخ به این پرسش ها در سطح روش شناختی مردم نگاری مجازی و تکنیک های مصاحبۀ عمیق مجازی و مشاهدۀ مشارکتی را در میان دانشجویان دانشگاه کردستان عضو فیس بوک به صورت هدفمند به کار گرفته ایم. ایدۀ نظری این مقاله اینست که فضای مجازی به واسطۀ اشکال مختلف شبکه های اجتماعی باعث ظهور اشکال مختلف زیستن ها و تجربه های شبکه ای شده است که شکل خاصی از فردگرایی با عنوان فردگرایی بیانی را برساخت می کند. فرد زندگی شبکه ای مجازی را برای زیستن دارد که به مثابه چالش/جایگزین برای فضای واقعی عمل می کند، در این رابطه است که فردگرایی به شکل بیانی آن نمود می یابد. در سطح معرفت شناختی در چارچوب نظریۀ کریس روژک بازنمایی، هویت و مقاومت فراغت مجازی در میان دانشجویان کاربر را بررسی کرده ایم. یافته های پژوهش نشان می دهد، فراغت مجازی در فیس بوک فضایی شفابخش را در تقابل با زندگی عینی برای صورتبندی شکلی از فردگرایی با عنوان فردگرایی بیانی اما سرشار از دوگانگی های عاطفی شکل می دهد. در این راستا فراغت مجازی شکل گیری هویتی خودآیین اما مجازی و سیال را ممکن ساخته که به طبع همجوار و در عین حال در تقابل با وضعیت عینی قرار دارد. در بعد مقاومت، فراغت مجازی با توجه به ساخت محدود جامعه فضایی را برای مقاومت پنهان و جزئی به وجود آورده است که به مثابه نوعی حوزۀ عمومی متکثر عمل می کند. در بحث کارکردکنترلی، سه . کنترل بین2 گانۀ . اصول و ارزش1 الاذهانیت .3 های شخصی و حس توطئه، عامل کنترلِ رفتار کاربران در فیس بوک است.