حفاظت آب و خاک یکی از مهم ترین مسائل مطرح در زمینه منابع طبیعی است که سلامت اکوسیستم ها و امنیت غذایی وابسته به آن است. تحقیق کنونی به بررسی مقادیر رواناب، رسوب و شاخص 𝜙 ناشی 18 کرت استاندارد فرسایش خاک مستقر در شش دامنه متفاوت از نظر شرایط قرق و جهت دامنه در حوضه های زوجی خامسان، استان کردستان پرداخته است. بدین منظور داده های بارش، رواناب و رسوب 44 واقعه بارش طبیعی مورد بررسی قرار گرفت و آنالیز آماری داده ها با استفاده از آزمون فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی انجام شد. براساس آزمون فاکتوریل، قرق اثر آماری معنی داری بر حجم و ضریب رواناب داشت اما اثر آن بر مقادیر غلظت متوسط رسوب و تولید رسوب معنی دار نشد. اثر جهت دامنه بر هیچ یک از متغیرهای مورد بررسی معنی دار نشد و اثرات متقابل قرق و جهت دامنه بر مقادیر میانگین حجم رواناب و ضریب رواناب در سطح اعتماد 99 درصد معنی دار شد. نتایج این تحقیق نشان داد که خصوصیات بارش اثر معنی داری بر تولید رواناب، رسوب و نفوذپذیری داشت و مقادیر بارش رابطه خطی مستقیم نسبتا قوی را با مقادیر حجم رواناب نشان دادند. نتایج تجزیه واریانس مقادیر شاخص 𝜙 براساس آزمون فاکتوریل نشان داد که خصوصیات بارش اثر معنی داری بر مقادیر شاخص 𝜙 دارند. بیشترین شدت 30 دقیقه ای بارش رابطه لگاریتمی نسبتا قوی با مقادیر شاخص 𝜙 در هر شش دامنه مورد بررسی در این تحقیق را نشان داد. نتایج ما نشان داد که بکارگیری شاخص های نفوذ مانند شاخص 𝜙 می تواند جنبه های جالبی از فرآیند رواناب و رسوب را نشان دهد.
