خالد احمدزاده

امروزه سرمایه گذاری مستقیم خارجی (FDI) به یکی از عناصر عمده در پیوند دادن اقتصاد داخلی کشورها و به ویژه جوامع در حال توسعه با اقتصاد جهانی تبدیل شده و به عنوان عاملی برای انتقال سرمایه، تکنولوژی، تخصص و مدیریت در تقویت حضور این کشورها در اقتصاد و تجارت جهانی نقش به سزایی یافته است. استان کردستان با توجه به همجواری با کشور عراق، منابع معدنی و طبیعی سرشار، مزیت های نسبی در دامپروری و کشاورزی و همچنین نیروی جوان و متخصص فراوان، دارای پتانسیل بالقوه ای جهت جذب سرمایه های خارجی می باشد، اما این استان طی 18 سال گذشته (1389-1372) تنها موفق به جذب 4386 هزار دلار سرمایه خارجی شده است و در میان سایراستان ها رتبه 21 را در خصوص جذب سرمایه های خارجی کسب نموده است. این تحقیق با هدف شناسایی عوامل موثر در جذب و نگهداری سرمایه گذاری خارجی در استان کردستان و ارائه راه حلی جهت افزایش جذب و نگهداری سرمایه گذاری خارجی انجام شده است. جامعه مورد مطالعه تحقیق شامل فعالان و صاحبنظران سرمایه گذاری خارجی در بخش های دانشگاهی، اجرایی و خصوصی می باشد. ابزار اصلی گردآوری اطلاعات تحقیق، پرسشنامه می باشد که برای سنجش اولویت ها و وضعیت فعلی جذب و نگهداری سرمایه گذاری خارجی و همچنین عوامل اثر گذار بر آن، شامل5 عامل؛ 1- حقوقی- سیاسی و دولتی 2- اجتماعی 3- جغرافیایی و محلی 4- مالی 5- اقتصادی و بازاریابی مورد استفاده قرار گرفته است. پرسشنامه طراحی شده پس از سنجش روایی و پایایی به صورت مراجعه حضوری تکمیل و گردآوری شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که وضعیت فعلی استان کردستان در زمینه جذب و نگهداری سرمایه گذاری خارجی نامطلوب می باشد، اما استان کردستان می تواند مقصدی مناسب برای جذب سرمایه گذاری خارجی باشد که دلیل عمده ایجاد کننده این پتانسیل، موقیت جغرافیایی مناسب و مواد خام موجود می باشد. بررسی پتانسیل بخش های اقتصادی مختلف استان در جذب ونگهداری سرمایه گذاری خارجی نشان می دهد که بخش کشاورزی بیشترین پتانسیل را در این زمینه داراست. در بین 5 عامل عمده اثر گذار بر جذب و نگهداری سرمایه گذاری خارجی، عوامل جغرافیایی و زیرساختها، دارای بیشترین تاثیرگذاری بوده و در میان شاخص های مربوط به آن، حمل ونقل و تدارکات ارزان قیمت، و سطح تکنولوژی دارای بیشترین اهمیت می باشند. در بررسی عوامل مالی، دسترسی به تسهیلات و اعتبارات