به دنبال اصلاحات اراضی در دهه 40 شمسی و رشد جمعیت و به تبع آن رشد شهرها، شهرها شاهد رشد فراوانی در زمینه شهرسازی شدند وبه همین دلیل طرح های جامع شهری تهیه و تصویب شدند. اما از آنجایی که این طرحها به دلیل عدم پرداختن دقیق و صحیح به مشکلات شهری، توانایی لازم را برای حل این مشکلات نداشتند در نتیجه در دهه 50 طرحهای تفصیلی تهیه و تصویب شدند. طرح تفصیلی شهری بیشتر به منظورترویج ضوابط شهرسازی،کنترل توسعه شهرها و هماهنگسازی بخشهای مختلف شهر تهیه میشود. ناکارآمدی طرحهای توسعه شهری از جمله طرحهای تفصیلی شهرها با واقعیتهای موجود در جامعه در قالب پدیدههای اجتماعی در شهرها بروز میکند. یکی از این معضلات تغییرات کاربری اراضی شهرهاست که برخلاف ضوابط و مقررات طرحهای تفصیلی به صورت قانونی و غیرقانونی در شهرها شکل گرفته است. حاصل این تغییرات به وجود آمدن عدم تعادل در خدمات شهری و نزول مستمر کیفیت محیط شهرهاست. این نشان از عدم توانایی طرح تفصیلی در پیشبرد توسعه بر اساس برنامهریزی موجود است. در این تحقیق سعی شده است که از طریق بررسیهای کتابخانهای، توزیع پرسشنامه بین جامعه هدف، موارد تغییرات صورت گرفته در کاربریهای مصوب شهرهمدان(منطقه یک) در فاصله سالهای 1381 تا 1391 و علل آنها با استفاده از نرمافزارهای spss و ARC GIS ، AUTO CAD مشخص گردد. در بررسی علل تغییر کاربری اراضی شهرها بیشترین سهم متعلق به عوامل اقتصادی و قانونی است که به موضوع عدم وجود منابع پایدار درآمدی در شهرداری ها و فقدان عوامل قوی ضمانت اجرایی در قوانین و مقررات شهرسازی مرتبط است.
