کیومرث حبیبی

شهرها رشد و توسعه جمعیتی و فیزیکی روزافزونی دارند. رشد فیزیکی آن‌ها همراه با تغییر و تبدیل پوشش/کاربری اراضی اثرات محیطی و اقلیمی زیادی به دنبال دارد. بی‌توجهی به ابعاد محیطی و اکولوژیک شهرها سبب کاهش کیفیت محیطی شهرها شده که از مهم‌ترین آن‌ها افزایش بار گرمای محیطی، کاهش ظرفیت جابجایی هوا و آلودگی هوا می‌باشد. نقشه‌های دو بعدی آب‌وهوای شهری ابزاری تحلیلی است که عوامل آب‌وهوای شهری را با عوامل شهری ادغام کرده تا سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان شهری بتوانند به‌راحتی از آن استفاده کنند. برای محاسبه و ترسیم نقشه دستورالعمل‌های برنامه‌ریزی با رویکرد اقلیمی از داده‌ها و اطلاعات مختلف فیزیکی، پوششی و کاربری اراضی استفاده می‌شود؛ در این تحقیق از دو دسته 1) داده‌های جوی ایستگاه‌های هواشناسی برای تحلیل شرایط اقلیم شهر و 2) لایه‌های اطلاعات مکانی برای تلفیق و محاسبه نقشه اقلیمی توصیه‌های برنامه‌ریزی استفاده شدند. بر اساس، نتایج به‌دست‌آمده از تلفیق لایه‌های اطلاعاتی در سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)، شهر تهران به پنج منطقه برنامه‌ریزی اقلیم شهری (UCPZ) طبقه‌بندی گردید. این مناطق شامل: منطقه یک برنامه‌ریزی اقلیم شهری، شامل 25 درصد از سطح پوشش مناطق با اقدام حفظ و نگهداری و جلوگیری از ایجاد تغییرات مخرب، منطقه دو برنامه‌ریزی اقلیم شهری با 35 درصد پوشش و با اقدام راهبردی نگهداری و حفظ مناطق و احیای مناطق تغییریافته، منطقه سه برنامه‌ریزی اقلیم شهری با 21 درصد مساحت و با اقدام توجه به کاهش عوامل مخرب، منطقه چهار برنامه‌ریزی اقلیم شهری شامل 16 درصد سطح پوشش و با اقدام راهبردی کاهش اقدامات لازم و توصیه‌شده و منطقه پنج برنامه‌ریزی اقلیم شهری، با 3 درصد پوشش با اقدام راهبردی کاهش اقدامات لازم و ضروری است که برای هریک از طبقه‌ها نیز توصیه‌هایی با رویکرد برنامه‌ریزی اقلیم شهری و به‌صورت تفصیلی ارائه می‌شود.